Η Προσευχή του Ιησού π Καλλίστου Γουέαρ

π Καλλίστου Γουέαρ

«Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν». Ας εξετάσουμε τι έχει να μας πει αυτή η προσευχή για την ενσάρκωση του Ιησού Χριστού και για τη θεραπεία μας απ' αυτόν και μέσα σ' αυτόν.

Υπάρχουν στην Προσευχή του Ιησού δύο «πόλοι» ή δύο ακραία σημεία. «Κύριε...Υιέ του Θεού»· η Προσευχή μιλάει πρώτα για τη δόξα του Θεού, διακηρύσσοντας τον Ιησού σαν Κύριο όλης της δημιουργίας και σαν τον αιώνιο Υιό. Έπειτα στο κλείσιμό της η Προσευχή στρέφεται στην καταστασή μας ως αμαρτωλών -αμαρτωλών εξ αιτίας της πτώσης, αμαρτωλών από τις προσωπικές μας πράξεις τις λαθεμένες: «... με τον αμαρτωλόν». Είναι σημαντικό το ότι λέμε «ελέησόν με τον αμαρτωλόν»- σα να ήμουν εγώ ο μοναδικός αμαρτωλός.

Έτσι η προσευχή αρχίζει με λατρεία και τελειώνει με μετάνοια. Ποιος ή τι μπορεί να συμφιλιώσει αυτά τα δύο άκρα της θείας δόξας και της ανθρώπινης αμαρτωλότητας; Υπάρχουν τρεις λέξεις στην Προσευχή που δίνουν την απάντηση.

Η πρώτη είναι «Ιησούς», το προσωπικό όνομα που δόθηκε στο Χριστό μετά την ανθρώπινη γέννησή του από την Παρθένο Μαρία. Αυτό το όνομα έχει την έννοια του Σωτήρα· καθώς είπε ο άγγελος στο θετό πατέρα του Χριστού, τον άγ. Ιωσήφ: «και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν, αυτός γαρ σώσει τον λαόν αυτού των αμαρτιών αυτών» (Ματθ. 1, 21).

Η δεύτερη λέξη είναι ο τίτλος «Χριστός», η αντίστοιχη ελληνική απόδοση του «Μεσσίας», που σημαίνει Αυτός που έχει χριστεί από το Άγιο Πνεύμα του Θεού. Για τους Εβραίους της Π. Διαθήκης ο Μεσσίας ήταν ο αναμενόμενος λυτρωτής, ο μελλοντικός βασιλιάς που με τη δύναμη του Πνεύματος θα τους ελευθέρωνε από τους εχθρούς τους.

Η τρίτη λέξη είναι «έλεος», ένας όρος που σημαίνει αγάπη στην πράξη, αγάπη που εργάζεται για να φέρει τη συγχώρεση, την απελευθέρωση, την ολοκλήρωση. Το να έχεις έλεος σημαίνει ν' απαλλάξεις τον άλλο από την ενοχή που δεν μπορεί να εξαλείψει με τις δικές του προσπάθειες· να τον απαλλάξεις από τα χρέη που ο ίδιος δεν μπορεί να πληρώσει· να τον γιατρέψεις από την αρρώστεια, για την οποία δεν μπορεί να βρει αβοήθητος καμμιά γιατριά. Ο όρος «έλεος» σημαίνει ακόμη ότι όλ' αυτά προσφέρονται σαν ένα ελεύθερο δώρο· αυτός που ζητάει έλεος δεν έχει απαιτήσεις απ' τον άλλο, δεν έχει δικαιώματα για να τα επικαλεστεί.

Η προσευχή του Ιησού λοιπόν δείχνει και το πρόβλημα του ανθρώπου και τη λύση του Θεού. Ο Ιησούς είναι ο Σωτήρας, ο κεχρισμένος βασιλιάς, αυτός που έχει το έλεος. Αλλά η προσευχή μας λέει ακόμη κάτι περισσότερο για το πρόσωπο του ίδιου του Ιησού. Προσφωνείται «Κύριος» και «Υιός του Θεού»· εδώ η Προσευχή μιλάει για τη θεότητά του, για την υπερβατικότητα και για την αιωνιότητά του. Προσφωνείται όμως εξ ίσου «Ιησούς», δηλ. με το προσωπικό όνομα που η μητέρα του και ο θετός του πατέρας του έδωσαν μετά την ανθρώπινη γέννησή του στη Βηθλεέμ. Έτσι η Προσευχή μιλάει επίσης για την ανθρώπινη φύση του, για την γνήσια πραγματικότητα της ανθρώπινης γέννησής του.

Η Προσευχή του Ιησού είναι επομένως μια κατάφαση της πίστης στον Ιησού Χριστό που είναι και αληθινός Θεός και απόλυτα άνθρωπος. Είναι ο Θεάνθρωπος που μας σώζει από τις αμαρτίες μας, ακριβώς επειδή είναι ταυτόχρονα και Θεός και άνθρωπος. Ο άνθρωπος δεν μπορούσε να έρθει στο Θεό, έτσι ο Θεός ήρθε στον άνθρωπο -κάνοντας τον εαυτό του ανθρώπινο. Μέσα στην «εκστατική» του αγάπη, ο Θεός ενώνεται με τη δημιουργία του πιο στενά από την κάθε δυνατή ένωση, καθώς γίνεται ο ίδιος αυτό που δημιούργησε. Ο Θεός σαν άνθρωπος εκπληρώνει το μεσολαβητικό έργο που ο άνθρωπος απέκρουσε κατά την πτώση. Ο Ιησούς, ο Σωτήρας μας, γεφυρώνει την άβυσσο ανάμεσα στο Θεό και στον άνθρωπο γιατί είναι ταυτόχρονα και Θεός και άνθρωπος. Όπως λέμε σ' έναν από τους ορθόδοξους ύμνους της παραμονής των Χριστουγέννων, «Ο ουρανός και η γη σήμερον ηνώθησαν, τεχθέντος του Χριστού. Σήμερον Θεός επί γης παραγέγονε, και άνθρωπος εις ουρανούς αναβέβηκε».

Η ενσάρκωση λοιπόν είναι η υπέρτατη πράξη του Θεού για να μας απολυτρώσει και να ξανασυνδέσει την επικοινωνία μας μαζί του. Αλλά τι θα είχε γίνει αν δεν είχε συμβεί ποτέ μια πτώση; Θα είχε διαλέξει ο Θεός να γίνει άνθρωπος ακόμη κι αν ο άνθρωπος δεν είχε αμαρτήσει ποτέ; Θάπρεπε να θεωρηθεί η ενσάρκωση απλώς σαν απάντηση του Θεού στη δύσκολη θέση του πεπτωκότος ανθρώπου, ή είναι κατά κάποιο τρόπο μέρος της αιώνιας πρόθεσης του Θεού; Μήπως θάπρεπε να κοιτάξουμε πίσω από την πτώση και να δούμε την πράξη της ενανθρώπισης του Θεού σαν την εκπλήρωση της αληθινής μοίρας του ανθρώπου;

Σ' αυτή την υποθετική ερώτηση δεν μπορούμ' εμείς, στην τωρινή μας κατάσταση, να δώσουμε καμιά τελική απάντηση. Αφού ζούμε μέσα στην πτωτική κατάσταση, δεν μπορούμε να φανταστούμε καθαρά ποια θάταν η σχέση του Θεού με το ανθρώπινο γένος αν δεν είχε συμβεί η πτώση. Οι χριστιανοί συγγραφείς έτσι, στις περισσότερες περιπτώσεις, έχουν περιορίσει την εξέταση του θέματος της ενσάρκωσης στο πλαίσιο της πτωτικής κατάστασης του ανθρώπου. Αλλά υπάρχουν μερικοί που ριψοκινδύνεψαν μιαν ευρύτερη θεώρηση, ιδιαίτερα ο άγ. Ισαάκ ο Σύρος και ο άγ. Μάξιμος ο Ομολογητής στην Ανατολή, καθώς και ο Duns Scotus στη Δύση. Η Ενσάρκωση, λέει ο άγ. Ισαάκ, είναι το πιο ευλογημένο και το πιο χαρμόσυνο πράγμα που θα μπορούσε να είχε συμβεί στο ανθρώπινο γένος. Μπορεί λοιπόν νάναι σωστό, το να ορίσουμε σαν αιτία γι' αυτό το χαρμόσυνο γεγονός κάτι που ίσως ποτέ να μη συνέβαινε και που στ' αλήθεια δεν θάπρεπε ποτέ να έχει γίνει έτσι; Βέβαια ο άγ. Ισαάκ πιστεύει, ότι η πρόσληψη της ανθρωπότητάς μας απ' το Θεό πρέπει να κατανοηθεί όχι μόνο σαν μια απάντηση στην αμαρτία του ανθρώπου, αλλά επίσης και κυρίως σαν μια πράξη αγάπης, σαν μια έκφραση της ίδιας της φύσης του Θεού. Ακόμη κι αν η πτώση δεν είχε γίνει, ο Θεός, μέσα στην απεριόριστη, εκστατική του αγάπη θα είχε πάλι διαλέξει να ταυτίσει τον εαυτό του με τη δημιουργία του με το να γίνει άνθρωπος.

Η Ενσαάρκωση του Χριστού, ιδωμένη μ' αυτό τον τρόπο, έχει περισσότερη σημασία από μια αναίρεση της πτώσης ή από μια αποκατάσταση του ανθρώπου στην αρχική του κατάσταση μέσα στον Παράδεισο. Όταν ο Θεός γίνεται άνθρωπος, αυτό σημαδεύει την αρχή ενός ουσιαστικά νέου σταδίου στην ιστορία του ανθρώπου και όχι μόνο μια επιστροφή στο παρελθόν. Η Ενσσάρκωση ανεβάζει τον άνθρωπο σ' ένα καινούργιο επίπεδο· η τελευταία κατάσταση είναι υψηλότερη από την πρώτη. Μόνο μέσα στον Ιησού Χριστό βλέπουμε ν' αποκαλύπτονται όλες οι δυνατότητες της ανθρώπινης φύσης μας· μέχρι να γεννηθεί, η αληθινή σημασία της προσωπικότητάς μας μας ήταν κρυμένη. Η γέννηση του Χριστού, όπως λέει ο Μ. Βασίλειος, είναι «η γενέθλια ημέρα όλου του ανθρώπινου γένους». Ο Χριστός είναι ο πρώτος τέλειος άνθρωπος -τέλειος δηλ. όχι μόνο δυναμικά, όπως ήταν ο Αδάμ με την αθωότητά του πριν από την πτώση, αλλά με την έννοια της απόλυτα πραγματοποιημένης «ομοίωσης». Η Ενσάρκωση λοιπόν δεν είναι μόνο ένας τρόπος για ν' απαλειφθούν τα αποτελέσματα του προπατορικού αμαρτήματος, αλλά είναι ένα ουσιαστικό στάδιο στο ταξίδι του ανθρώπου από τη θεία εικόνα στη θεϊκή εξομοίωση. Η αληθινή εικόνα και ομοίωση του Θεού είναι ο ίδιος ο Χριστός· κι έτσι, από την πρώτη-πρώτη στιγμή της δημιουργίας του ανθρώπου κατ' εικόνα, η Ενσάρκωση του Χριστού, κατά κάποιο τρόπο είχε υπονοηθεί. Η αληθινή αιτία λοιπόν για την Ενσάρκωση δεν βρίσκεται στην αμαρτωλότητα του ανθρώπου αλλά στη μη πεπτωκυία φύση του, στην ύπαρξή του που έγινε σύμφωνα με τη θεϊκή εικόνα και είναι ικανή να ενωθεί με το Θεό.

(από το βιβλίο Ορθόδοξος Δρόμος)

Read more: http://iereasanatolikisekklisias.blogspot.com/2009/03/blog-post_10.html#ixzz3MXv6VhW1

Ιωσήφ Βατοπαιδινός - Γέροντας Επεφάνη ο Σωτήρ

Δεν πέρασαν πολλές μέρες από τότε που ακούσαμε πλήθος στρατιάς ουρανίου ν’ ανυμνεί το Θεό και να ψάλλει: «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία», και να, καινούργια κοσμοχαρμόσυνη αγγελία ακούγεται πάλι, στον Ιορδάνη αυτή τη φορά: «Επεφάνη ο Σωτήρ, η χάρις, η αλήθεια».

Χθες, υποδεχθήκαμε τον Λόγο του Θεού Πατρός σαν νήπιο και διδαχθήκαμε μυστήρια απόρρητα και απόκρυφα. Εκείνον που ασιγήτως, ακατάπαυστα, ανυμνούν στους ουρανούς τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ, είδαμε να συνανυμνούν, κάτω, πλήθη στρατιάς ουρανίου. Τον «προ των αιώνων γεννηθέντα» αμήτορα (χωρίς μητέρα) εκ Πατρός, είδαμε κάτω να γίνεται άνθρωπος απάτορας (χωρίς πατέρα), μόνο από μητέρα. Τον δημιουργό των αιώνων είδαμε άναρχο και συγχρόνως «υπό χρόνον», αχώρητο και συγχρόνως χωρούμενο, Θεό και συγχρόνως άνθρωπο, επάνω «περιβεβλημένον το φως ως ιμάτιον», και κάτω «περιβεβλημένον τα σπάργανα», μέσα σε παρθενικές μητρικές αγκάλες!…

Ας μελετήσουμε τώρα, αγαπητοί, και τη σημασία αυτής της εορτής των Θεοφανείων, ώστε κι εδώ, έκπληκτοι για το βάθος της ανέκφραστης του Θεού Λόγου κενώσεως, να φωνάξουμε με θαυμασμό· «τις Θεός μέγας, ως ο Θεός ημών! Συ ει ο Θεός ο ποιών θαυμάσια μόνος». Γράφει ο ευαγγελιστής σχετικά. «εκείνο τον καιρό, εμφανίστηκε στην έρημο της Ιουδαίας ο Ιωάννης ο Βαπτιστής. Κήρυττε κι έλεγε: Μετανοείτε, γιατί έφτασε η Βασιλεία του Θεού. Καθώς ο κόσμος περίμενε κι όλοι σκέπτονταν μέσα τους για τον Ιωάννη, μήπως αυτός είναι ο Χριστός, εκείνος απαντούσε σε όλους κι έλεγε: Εγώ σας βαφτίζω με νερό… Αυτός θα σας βαπτίσει με άγιο Πνεύμα και φωτιά».(Ματθ. γ΄1-2. Λουκ. γ΄15-16)

Κάτω από τις συνθήκες αυτές, έρχεται, «παραγίνεται», ο Κύριος μας επί τον Ιορδάνη προς τον Ιωάννη, για να βαπτιστεί. Αυτός που άφησε τα 99 πρόβατα και πορεύθηκε αναζητώντας το «απολωλός» παρίσταται στον κήρυκα της μετανοίας· αυτός που δεν περιφρόνησε την «απολλυμένην δραχμήν», ψάχνει και με επιμέλεια την αναζητά· αυτός που βεβαίωσε με όρκο ότι «δεν θέλω τον θάνατον του αμαρτωλού, μέχρι να επιστρέψει και να ζήσει», παραβρίσκεται ανάμεσά μας και κατεργάζεται τη σωτηρία όλων μας· αυτός που ετοίμασε το μέγα δείπνο βγαίνει «εις τας πλατείας και τας ρύμας» για να καλέσει τους πάντες, για να μη μείνει κανένας έξω. Ο καλός Ποιμένας έρχεται προσωπικά για να βρει και να κρατήσει στους ώμους του το «πλανηθέν»· ο πιστός φίλος έρχεται για να θυσιάσει τη ζωή του υπέρ των φίλων του. Ο οικοδεσπότης επισκέπτεται τους οικείους του, ο ιατρός τους ασθενείς, ο Κτίστης και Δημιουργός το καταπεσμένο και συντριμμένο κτίσμα του, για να το αναπλάσει. Ο Κύριος και Δεσπότης κατέρχεται σ’ αυτούς που βρίσκονται στα δεσμά και τη φυλακή του Άδη, για να εξοφλήσει την οφειλή τους και να εξαλείψει το χειρόγραφο των αμαρτιών τους (Κολ. β΄14)· ο Ζωοδότης, για να χαρίσει ζωή και ελευθερία στους πάντες.

Βλέποντάς τον, ο θείος Πρόδρομος να έρχεται προς αυτόν έλεγε στον εκεί λαό, «Ίδε ο αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου… Καγώ εώρακα και μεμαρτύρηκα ότι ούτος έστιν ο υιός του Θεού»(Ιωαν. α΄15-16, 29-30, 33-34).

Σήμερα υποδεχόμαστε στον Ιορδάνη τον Λυτρωτή όχι σαν νήπιο, αλλά σαν τέλειο άνδρα. Σήμερα δεν λαμβάνουμε την πληροφορία από αγγέλους που ψάλλουν ή από ποιμένες που μαρτυρούν ή από μάγους που προσκυνούν. Σήμερα δεν Τον γνωρίζουμε καταδιωγμένο από τον Ηρώδη και «φεύγοντα εις Αίγυπτον». Σήμερα, αντίθετα, Τον βλέπουμε να παρίσταται στον Ιορδάνη σαν τέλειος άνθρωπος, μαρτυρούμενος από τον Πατέρα και βεβαιούμενος από το Άγιο Πνεύμα. Σήμερα κάθε αμφιβολία για τον αληθινό Θεό λαμβάνει τέλος. Το μυστήριο της Αγίας Τριάδος, που ήταν από κτίσεως κόσμου καλυμμένο από «γνόφο» και συμβολιζόταν σαν σκιά, αποσαφηνίζεται και το ορθό περί Θεού δόγμα διατρανώνεται. Σήμερα ο αληθινός Θεός και των πάντων Δημιουργός και Κυβερνήτης αποκαλύπτεται κατά τρόπο αισθητό. Ο Πατέρας μαρτυρεί από τον ουρανό: «Ούτος έστιν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» (Ματ. γ΄17). Ο Υιός κάτω δακτυλοδεικτείται από τον Πρόδρομο. «Ίδε ο αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου» (Ιωαν. α΄29). Και το Πανάγιο Πνεύμα «σωματικώ είδει ωσεί περιστερά» (Λουκ. γ΄22) κάθεται και μένει πάνω σ’ Αυτόν, για να μη νομίσει κανείς ότι η φωνή άλλον αφορούσε. Πραγματικά, «Τριάδος η φανέρωσις εν Ιορδάνη γέγονε», κατά τον θείο υμνωδό. Την παρουσία του εξαιρετικού αυτού μυστηρίου προβλέποντας ο προφήτης, έγραφε: «Η θάλασσα είδε και έφυγεν, ο Ιορδάνης εστράφη εις τα οπίσω» (Ψαλμ. 113, 3)· και «η χώρα του Ζαβουλών και η χώρα του Νεφθαλείμ, στο δρόμο για τη θάλασσα, και πέρα από τον Ιορδάνη, η Γαλιλαία που την κατοικούν ειδωλολάτρες, οι άνθρωποι που κατοικούν στο σκοτάδι είδαν φως δυνατό. Και για όσους μένουν στη χώρα που την σκιάζει ο θάνατος ανέτειλε ένα φως για χάρη τους» (Ματ. δ΄15-16).

Σήμερα καταργείται και παρέρχεται η σκιά και το τυπικό του Νόμου, κι αρχίζει η περίοδος της Χάριτος, και συμβολίζεται η Εκκλησία. Ο Πρόδρομος, που είναι και «προφήτου μείζων», κατά τη μαρτυρία του Κυρίου μας, αφού συμπλήρωσε την προφητική του αποστολή, με το να δείξει τον προφητευμένο και αναμενόμενο από των αιώνων Σωτήρα και Λυτρωτή, αρχίζει αμέσως σαν πρωταπόστολος τη νέα περίοδο της Χάριτος και οδηγεί στο πρώτο από τα μυστήρια, το Βάπτισμα.

Θέλοντας ο Κύριος μας «να πληρώση πάσαν δικαιοσύνην» προσέρχεται ο Ίδιος προς τον κήρυκα της μετανοίας και δέχεται το βάπτισμα, «αν και δεν είχε ανάγκη από καθαρισμό», για να συνθάψει μέσα στα νερά την παγκόσμια αμαρτία.

Με τη φανέρωσή Του αυτή στον Ιορδάνη ο Κύριός μας μαρτυρούσε την έλευση του πληρώματος των καιρών, όπου σαν νέος Νώε, θα έσωζε στη νοητή Κιβωτό (την Εκκλησία) την ανθρώπινη φύση από τον παγκόσμιο της αμαρτίας κατακλυσμό. Με την μέσα σ’ αυτά παρουσία και ενέργεια του διαβόλου, φανερώνει τη μέγιστη αλήθεια της πίστεως, διά της αποκαλύψεως της Αγίας Τριάδος· παραδίδει το πρώτο και βασικό της νέας Χάριτος μυστήριο, το Βάπτισμα, και, ανεβαίνοντας από τα νερά, συνανυψώνει κι εμάς, ώστε «τα άνω πλέον να φρονώμεν και μη τα επί της γης» (Κολ. γ΄1-2).

Δεν τελειώνει όμως έως εδώ ο κατεργαζόμενος τη σωτηρία μας Λυτρωτής, αλλά -κατά τον ευαγγελιστή- «οδηγήθηκε από το Πνεύμα στην έρημο για να αντιμετωπίσει τους πειρασμούς του διαβόλου, και εκεί νήστεψε σαράντα ημέρες και σαράντα νύχτες»(Ματ. δ΄1-2). Αφού τελείωσε στον Ιορδάνη τη σωτήρια οικονομία του ο Κύριος χαρίζοντάς μας διά του μυστηρίου του βαπτίσματος την είσοδο στη ζωή και τον αρραβώνα της Χάριτος, μας ανεβάζει αμέσως στη δεύτερη μορφή της πνευματικής διαγωγής. Με την πίστη γνωρίσαμε το Θεό και τις προς Αυτόν σχέσεις μας, καθώς και τους λόγους και τρόπους της προνοίας Του. Στη συνέχεια, επόμενο ήταν να ακολουθήσει η πρακτική εφαρμογή του θελήματός του, το οποίο διαγράφεται από τις θείες Του εντολές και που αποβλέπει στην κάθαρση της φθαρμένης μας φύσεως από τα πάθη και την αταξία που προκάλεσε η μετά την πτώση επελθούσα διαστροφή. Εδώ ακριβώς βρίσκουν εφαρμογή και τα λόγια του προφήτη Δαυίδ, «διά τους λόγους των χειλέων Σου εγώ εφύλαξα οδούς σκληράς»(Ψαλμ. 16, 4).

Αυτόν λοιπόν τον τρόπο του πρακτικού βιώματος θέλοντας να μας παραδώσει ο Χριστός μας, βγήκε στην έρημο. Ο παλαιός άνθρωπος με τα πάθη του και τις επιθυμίες του, ο νόμος της αμαρτίας, η επικρατούσα δύναμη του κακού στα μέλη μας που από τόσες και τόσες αφορμές έχει παγιωθεί και γίνει συνήθεια, και το γεγονός ότι ο διάβολος είχε πάνω στους αμαρτήσαντες δύναμη και εξουσία, χρειάζονταν θεραπεία και μέθοδο πρακτικής εργασίας, ώστε, διά της Χάριτος ο άνθρωπος, να ελευθερωθεί.

«Και ενήστευσεν ημέρας τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα». Γιατί αυτό; «Διά βρώσεως εξήγαγε του Παραδείσου ο εχθρός τον Αδάμ». Γι’ αυτό διά νηστείας αρχίζει κι ο Λυτρωτής μας την επιστροφή. Από εκεί που συνέβη η πτώση, από εκεί αρχίζει τη θεραπεία. Και όχι με τρόπο προστακτικό, όπως θα άρμοζε στην κυριαρχική Του μεγαλοσύνη, αλλά με τρόπο πρακτικό, εφαρμόζοντας πρώτα ο Ίδιος στον εαυτό Του το καταλληλότερο αυτό φάρμακο της σωτηρίας, το δραστικότατο αυτό όπλο της πνευματικής μας στρατιάς στον αόρατο πόλεμο «προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας, προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου»(Εφεσ. στ΄12) Επειδή λοιπόν η πνευματικότητα της αρχικής μας «κατ’ εικόνα και ομοίωσιν Θεού» κατασκευής καταστράφηκε με την πτώση, και τις θεοειδείς θεωρίες αντικατέστησαν οι υλικές αισθήσεις, αιχμαλωτισμένες από τα πιο αισχρά πάθη, γι’ αυτό όλων αυτών τη θεραπεία αρχίζει ο Κύριός μας με την πρακτική οδό της νηστείας και εγκράτειας.

Αλλά και άλλος λόγος, μυστικός, δηλ. πιο βαθύς, κατά τους Πατέρες, υπάρχει πίσω από τον τρόπο αυτό με τον οποίο ο Κύριός μας έκανε την αρχή. Όπως στην αρχή της δημιουργίας της ανθρώπινης φύσης προηγήθηκε η κατασκευή του σώματος και έπειτα της ψυχής, έτσι και τώρα διδασκόμαστε να προηγούνται τα σωματικά έργα από τα πνευματικά. Η (λόγω της αιχμαλωσίας στα πάθη και τις επιθυμίες) προς τα κάτω ροπή των αισθήσεων συναιχμαλωτίζει και το νου, αμβλύνοντας τη διάκριση του κακού από το καλό, γι’ αυτό ο Κύριός μας αρχίζει τη θεραπεία των αισθήσεων με τη νηστεία. Η νηστεία, σαν απόλυτος όρος της εγκράτειας, περιορίζει την επιθυμία και εξασθενεί τα πάθη, οπότε ελευθερωμένος ο νους επιστρέφει στη φυσική του αρχή. Επιστρέφει δηλαδή στο Θεό και γίνεται διακριτικός, ώστε να κρίνει ορθά και τους δικούς του λογισμούς και αυτούς τους πονηρούς ακόμα, που του υποβάλλει ο εχθρός.

Θεοφάνεια, ρωσική εικόνα από το 13 αιώνα

Πρέπει λοιπόν να κατανοήσουμε καλά τη σημασία της νηστείας σαν της πιο βασικής από τις πρακτικές αρετές, αφού και ο Χριστός την προβάλλει σαν την πρώτη στην πρακτική μας ζωή. Με το όπλο αυτό της νηστείας ανέκτησε θάρρος και σθένος η ταπεινωμένη μας φύση, και με παρρησία αποκρίνεται στον εχθρό, «ύπαγε οπίσω μου, σατανά». Με αυτό το όπλο, το «ουκ επιθυμήσεις» των εντολών του Δεκαλόγου, εφαρμόζεται χωρίς κόπο. Με τη νηστεία θυμόμαστε την πρώτη εκείνη μέσα στο Παράδεισο εντολή, το «ου φάγεσθε». Και έτσι γινόμαστε πιο προσεκτικοί στην τήρηση των εντολών του Θεού. Με αυτό το όπλο συνειδητοποίησε ο άνθρωπος την αξία της κυριότητάς του και τώρα μπορεί με σθένος να αποκρίνεται στις παντοειδείς προσβολές της αμαρτίας: «πάντα μοι έξεστιν αλλ’ ου πάντα συμφέρει»(Α΄Κορ. στ΄ 12). Με αυτό το μέσο φωτιζόμενος ο νους είναι σε θέση να διακρίνει τους δόλους και τις προφάσεις του πονηρού. Με αυτό το όπλο γνώρισε ο διάβολος την πρώτη του ήττα και ταπεινώθηκε η έπαρση και η εξουσία του πάνω στον ταπεινωμένο ως τότε άνθρωπο. Με το όπλο αυτό βλέπουμε σήμερα και το Κύριο μας να αντιμετωπίζει στην έρημο όλη τη δύναμη της διαβολικής πονηρίας και όλη την ένταση της αμαρτίας· διότι οι τρεις πειρασμοί που αντιμετώπισε εκεί εκπροσωπούν ολόκληρο το πλάτος και το βάθος της παναμαρτίας που περισφίγγει και πνίγει την ανθρώπινη φύση.

Ο Κύριός μας, και τότε στην έρημο, που χάραξε τη θεμελίωση της πνευματικής μας ζωής, και εν συνεχεία στην υπόλοιπη μεταξύ των ανθρώπων διαγωγή Του, παρέμεινε το κύριο πρότυπο και ζωντανό παράδειγμα των πρακτικών αρετών, που είναι απαραίτητες για την πνευματική μας αναγέννηση. Νήστευε, προσευχόταν, αγρυπνούσε ακτημονούσε. Αυτό, κατά τη γλώσσα των Πατέρων μας, είναι η λεγόμενη «πρακτική», η οποία είναι της «θεωρίας επίβασις». Με την όλη ζωή Του πέτυχε την ανακαίνιση του δοσμένου στα πάθη και τις επιθυμίες παλαιού «χοϊκού ανθρώπου» και μας «ενέδυσε ιμάτιον σωτηρίου», προορίζοντάς μας να φορέσουμε τελικά την «εικόνα του επουρανίου ανθρώπου»(Α΄Κορ. ιε΄49). Μας μετέφερε από το θάνατο στη ζωή και μας δίδαξε τον τρόπο της πρακτικής σ’ αυτό επιτυχίας. Δεν απαιτείται μόρφωση, πλούτος, δόξα ή άλλη ικανότητα του κόσμου τούτου, αλλά μόνο πίστη στο Θεό, πίστη στον Κύριον Ιησού, τον Υιό του Θεού, καθώς και ο Ιωάννης λέει: «Ο πιστεύων εις τον Υιόν έχει ζωήν αιώνιον»(Ιωαν. γ΄36). Και πάλι, καθώς ο ίδιος ο Κύριος λέγει: «Όποιος δέχεται τα λόγια μου και πιστεύει σ’ αυτόν που με έστειλε με έχει κιόλας την αιώνια ζωή, και δεν θα αντιμετωπίσει την τελική κρίση, αλλά έχει κιόλας περάσει από το θάνατο στη ζωή»(Ιωαν. ε΄24).

Κρατώντας λοιπόν την πίστη καθώς διδαχθήκαμε, και ατενίζοντας συνεχώς στο πρότυπο, «τον της πίστεως αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν»(Εβρ. ιβ΄ 2), και αφομοιώνοντας τη δική μας ζωή με τον πανάρετό Του βίο, τη χριστοζωή, ας είμαστε βέβαιοι ότι θα χαρίσει και σε μας τις ενέργειες της Χάριτός Του για να νικούμε και να καταργούμε το διάβολο και κάθε πειρασμό, και αυτόν τελικά το θάνατο. Κι αν προηγουμένως ζούσαμε χωρίς Χριστό και μας κυρίευε ο θάνατος, τώρα όμως έχουμε θάρρος διά της πίστεώς μας προς Αυτόν, γιατί, όπως ο ίδιος αποκάλυψε, «εκείνος που πιστεύει σε μένα, κι αν πεθάνει, θα ζήσει… (διότι) εγώ είμαι η ανάσταση και η ζωή»(Ιωαν. ια΄25).

Το ζωντανό δόγμα της αλήθειας που ειδικά η σημερινή γιορτή των Θεοφανείων μας διδάσκει, είναι το δόγμα της Αγίας Τριάδος. Το δε πρακτικό βίωμα το οποίο μας παραδόθηκε στη συνέχεια από τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, είναι τα αγιαστικά και σωστικά μέσα τα οποία μας ανεβάζουν και μας τελειοποιούν στην «καινή» ζωή της Χάριτος. Ο Θεάνθρωπος Κύριός μας με την ασύγχυτη στο πρόσωπό Του ένωση της θείας και της ανθρώπινης φύσης έγινε και τέλειος άνθρωπος, και σαν τέτοιος πολέμησε και νίκησε για χάρη του ανθρώπου καθετί το αντίθετο, το άθεο, την απάτη της αμαρτίας και το διάβολο, και ανύψωσε τον άνθρωπο υπεράνω των ουρανών μέχρι και αυτής της Τριαδικής Θεότητος.

Μετά από το δικό Του παράδειγμα ακολουθούν τα παραδείγματα και οι βίοι των αγίων μας, που αποτελούν επανάληψη του βίου του Χριστού, η συνεχιζόμενη Αγία Παράδοση, η οποία καθορίζει και σταθεροποιεί την κατεύθυνσή μας προς τον ένα και απόλυτο σκοπό, τον αγιασμό και τη θέωση. Ο βίος των αγίων αποτελεί την ακριβή αντιγραφή των όσων ο γλυκύς μας Ιησούς «ήρξατο ποιείν τε και διδάσκειν», αλλά και την απόδειξη της εκχύσεως της παναγίας Του Χάριτος στον καθένα και σ’ όλους μαζί, και η οποία Χάρις τους σκέπαζε, ενώ αγωνίζονταν, και τους ενδυνάμωνε, τους φώτιζε και τους οδηγούσε.

Η πιο ζωντανή διαπίστωση της αλήθειας των λεγομένων μας είναι και ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής που αναφέρεται σήμερα, ο οποίος από τη στιγμή της συλλήψεώς του αγιάστηκε και προορίστηκε για την υψηλή αυτή αποστολή, να υπηρετήσει δηλαδή στη θεία οικονομία του Σωτήρος Χριστού. Ως θεοχειροτόνητος κήρυκας ο Πρόδρομος και καθηγητής της μετανοίας, απέδειξε το απαραίτητο των εισαγωγικών πρακτικών αρετών σαν απόλυτο χρέος για τον καθένα και δίδαξε τη πίστη, τη δικαιοσύνη, τη συμπάθεια και την αχώριστη από τον βίο αγνότητα. Το απαραίτητο αυτών των αγίων αρετών επισφράγισε με τον μαρτυρικό του θάνατο· γι’ αυτό παραμένει παντοτινά σαν ο αμετάθετος κήρυκας του «ουκ έξεστιν»(δεν επιτρέπεται) για κάθε παραβάτη των ηθικών νόμων και αρχών. Προτίμησε, ο αγνότατος ισάγγελος και ο μεγαλύτερος όλων των προφητών, τον αποκεφαλισμό παρά τον συμβιβασμό με την αμαρτία, αποδεικνύοντας το απαράβατο της εγκράτειας και των πρακτικών αρετών σαν βάση και βαθμίδα για την άνοδο στην τέλεια εν Χριστώ ζωή.

Με τις θείες πρεσβείες, συν τις πρεσβείες της παναχράντου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και όλων των αγίων, «εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα». Γένοιτο! Αμήν.

(+Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού. «Λόγοι Παρακλήσεως», Ψυχωφελή Βατοπαιδινά 15, σ. 1

Λυκ. Νάνης, "Αγώνας για την προάσπιση του δεινώς βαλλομένου Ορθοδόξου Δόγματος και ήθους"

 "Αγώνας για την προάσπιση του δεινώς βαλλομένου Ορθοδόξου Δόγματος και ήθους"

Νάνης Λυκούργος, ιατρός

Αναδιφώντας, κατ αυτάς, το πολύτιμο ηλεκτρονικό αρχείο της αγωνιστικής εκκλησιαστικής εφημερίδος ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ και συγκεκριμένα τα φύλλα των ετών 1963-1964 που διατίθενται πλέον προς ανάγνωση σε κάθε ενδιαφερόμενο υπό μορφήν pdf, κατέστην γνώστης, όπως φαντάζομαι και πολλοί άλλοι συμπατριώτες μας, των ατρύτων αγώνων που κατέβαλε εναντίον της αθηναγορείου προδοσίας η αγωνιζομένη Ορθοδοξία του καιρού εκείνου με επικεφαλής το μοναχικό κόσμο.

Κορυφαίο ρόλο στη θεοφιλή αυτή μάχη έπαιξε το Αγιώνυμο Όρος, το παλλάδιο αυτό της Ορθοδοξίας.

Στα ολέθρια ίχνη του προκατόχου του, μακαριστού Αθηναγόρα, πορεύεται, δυστυχέστατα για την ιερή υπόθεση της προασπίσεως του δεινώς βαλλομένου Ορθοδόξου Δόγματος, και ο σημερινός πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος κατασκανδαλίζοντας τους αγωνιώντες και ορθοφρονούντες πιστούς, πυροδοτώντας σφοδρές αντιδράσεις και δημιουργώντας σε πολλούς εκ των πιστών, κληρικών και λαικών, κρίση συνειδήσεως αναφορικά με τη συνέχιση της μνημονεύσεώς του και της, εν γένει, εκκλησιαστικής κοινωνίας μαζί του.

Το γεγονός ότι, επί τη βάσει των όσων διαλαμβάνει η παρούσα ανάρτηση, οι σεβαστοί αγιορείτες μοναχοί εμνήσθησαν στην επιστολή που απηύθυναν προς τον πατριάρχη, και της διακοπής του μνημοσύνου του πυραυλοκινήτως φερομένου προς ένωση μετά των αιρετικών παπικών, μακαριστού Αθηναγόρα, αποκαλύπτει το μέγεθος της σοβαρότητας του όλου ζητήματος που δημιουργήθηκε υπαιτιότητι της ολέθριας οικουμενιστικής πολιτικής του πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.

Το εξόχως, όμως, λυπηρό φαινόμενο,στη συγκεκριμένη περίπτωση, έγκειται στην έλλειψη ουσιαστικής αντιδράσεως, αλλά, και αντιστάσεως, απ τη μεριά ηγετικών εκκλησιαστικών παραγόντων απ το χώρο τόσο της Εκκλησίας της Ελλάδος όσο και των υπολοίπων Πατριαρχείων και τοπικών αυτοκεφάλων Εκκλησιών δηλονότι.

Επί των ημερών του Αθηναγόρα σημειώθηκε σφοδρή, μαζική και συντονισμένη αντίδραση απ την πλευρά της Ελλαδικής Εκκλησίας. Ιδιαιτέρως ο τότε αρχιεπίσκοπος, μακαριστός Χρυσόστομος ο Β (Χατζησταύρου), προέβαλε σθεναρή αντίσταση στα σκοτεινά σχέδια του τότε πατριάρχη ο οποίος ενεργούσε μονομερώς και ερήμην των λοιπών Ορθοδόξων Πατριαρχείων και Εκκλησιών στην επιχείρηση ενώσεως με τους παπικούς.

Αλλά και οι λοιποί προκαθήμενοι των Πατριαρχείων και των αυτοκεφάλων Εκκλησιών, πλην ελαχίστων θλιβερών εξαιρέσεων, εξεδήλωσαν και διατράνωσαν την έντονη αντίθεσή τους στην ανεκδιήγητη πατριαρχική πολιτική.

Στις ημέρες μας, όμως, δύναται κανείς να ισχυρισθεί σοβαρά ότι σημειώνεται ουσιαστική αντίδραση,σε επίπεδο ποιμένων και δη επισκόπων, πλην ολίγων επαινετέων εξαιρέσεων, απέναντι στα πατριαρχικά παραστρατήματα;

Άλλωστε, για να είμαστε δίκαιοι, οι θεράποντες του παναιρετικού οικουμενισμού δεν κατοικοεδρεύουν μονάχα στο Βόσπορο, αλλά και αλλαχού και ο νοών νοείτω!

Αναφορικά δε με την κατ Ελλάδα Εκκλησία βασιλεύει η απαράδεκτη σιωπή. Τι άλλο ακόμη θα πρέπει να πράξει ο πατριάρχης προκειμένου να αντιδράσει το ιεραρχικό σώμα;

Ο υποφαινόμενος έχω σχηματίσει την πεποίθηση ότι η πλειοψηφία των ιεραρχών μας είναι αντίθετη, θεωρητικά, με την πατριαρχική πρακτική. Θεωρώ ότι οι υπέρμαχοι του οικουμενισμού αποτελούν μία μειοψηφία, και ευτυχώς, εντός της Ιεραρχίας.

Πλην όμως οι πλείστοι, οι ορθοφρονούντες, σιωπούν! Κάτι τέτοιο όμως συνεπάγεται μεγίστη πνευματική ζημία για την ιερή υπόθεση του Ορθοδόξου Δόγματος!

Και, γιατί να το κρύψουμε άλλωστε, το περιβόητο "φιλάδελφο" δεν καταλείπει περιθώρια ουσιαστικής αντιδράσεως και αντιστάσεώς τους απέναντι στις οικουμενιστικής και συγκρητιστικής χροιάς εκτροπές των συνεπισκόπων τους! (Όρα σκανδαλώδεις δηλώσεις μητροπολίτη Δημητριάδος για την παπική "εκκλησία", "μεταπατερική" Ακαδημία κ.ο.κ.).

Ας ελπίσουμε ότι η ευχάριστη, κατ αρχήν, εξέλιξη που σημειώθηκε με τη σύνταξη και αποστολή της επιστολής των αγιορειτών προς τον πατριάρχη θα αφυπνίσει επιτέλους και το καθεύδον ιεραρχικό σώμα προκειμένου το τελευταίο, σταθμίζοντας τις τεράστιες πνευματικές του ευθύνες, να προβάλλει, επιτέλους, σθεναρή αντίσταση στα ολέθρια οικουμενιστικά σχέδια που υπηρετούν την υλοποίηση του πανθρησκειακού οράματος.

Στις χαλεπές και απνευμάτιστες μέρες που διανύουμε, στην εποχή της "πολιτικής ορθότητας", της σχετικοκρατίας και του άκρατου ορθολογισμού, ο αγώνας για την προάσπιση του δεινώς βαλλομένου Ορθοδόξου Δόγματος και του Ορθοδόξου Ήθους αποτελεί την απόλυτη προτεραιότητα όλων μας, ποιμένων και ποιμαινομένων!

Λ.Ν.
 

Αναρτήθηκε από Katanixis miden στις 8/05/2014 10:40:00 μ.μ.

Ο βίος του Αγίου Σιλουανού· το άκτιστο φως και η θεωρία του

ιερομονάχου Τύχωνος Ανδρέου
Στο αρχείο της Μονής του Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιο Όρος όπου ασκήτεψε ο Άγιος Σιλουανός γράφει: “Μεγαλόσχημος Πατήρ Σιλουανός, ο κατά κόσμον Συμεών Ιβάνοβιτς Αντόνωφ, χωρικός εκ της διοικήσεως Ταμπώφ, επαρχίας Λεμπεντίσκ, χωριό Σόβσκ. Εγεννήθη το 1866. Έλαβε το μέγα σχήμα εν έτει 1911. Διήλθε διακονίας: εις τον Μύλον, εις το μετόχιον της Καλαμαριάς, εις το Παλαιόν Ρωσικόν Οικονόμος. Ετελεύτησε την 11/24ην Σεπτεμβρίου 1938″.
Ο Άγιος Σιλουανός έγινε “γνωστός” στο ελληνικό ορθόδοξο χώρο από τη θαυμάσια βιογραφία που συνέταξε ο μακαριστός γέροντας Σωφρόνιος, ηγούμενος της Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ-Αγγλίας, ο οποίος ήταν πνευματικό τέκνο του Αγίου Σιλουανού. Ο Άγιος Σιλουανός καταγόταν από τη Ρωσία και από γονείς ευλαβείς και πιστούς. Ο Άγιος Σιλουανός έλεγε για τον πατέρα του: “Εγώ εις το μέτρον του πατρός μου δεν έφθασα. Εκείνος ήτο εντελώς αγράμματος και το “Πάτερ ημών” εισέτι απήγγελλεν εσφαλμένως έμαθεν αυτό έξ ακοής εν τω ναώ, αλλ’ ήτο πράος και σοφός άνθρωπος”.

Τα νεανικά του χρόνια χαρακτηρίζονται από τη συνηθισμένη στα χρόνια εκείνα αμαρτωλότητα και χαλαρή πνευματική ζωή που αυτή σήμαινε γλέντια μέθη χορούς και ασωτίες. Μια μέρα άκουσε μια φωνή στον ύπνο του να του λέει: “Εις Εμέ δεν είναι αρεστόν να βλέπω τα έργα σου”. Η φωνή αυτή ήταν της Υπεραγίας Θεοτόκου όπως διακήρυττε ο Άγιος Σιλουανός και ήταν για να τον επαναφέρει στον δρόμο του Υίου της.
Όταν έγινε 27 ετών, αφού έλαβε τις ευχές του Αγίου Ιωάννου της Κροστάνδης, ο οποίος ήταν σύγχρονος του Αγίου Σιλουανού, από τους γνωστότερους άγιους Πνευματικούς, ανεχώρησε στο Άγιο Όρος και εγκαταβίωσε στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος, στο Ρωσικό. Στο πολυάνθρωπο αυτό μοναστήρι ο Άγιος Σιλουανος διακόνησε δεκαετίες ελπίζοντας πως θα μπορούσε να κρύψει την αρετή του. Όμως ο Κύριος τη φανέρωσε προς ωφέλεια πολλών. Η ζωή του ως μοναχού ήταν αυστηρή και κοπιώδης. Η επίκληση του ονόματος του Ιησού γλύκαινε την ψυχή του. Δυο ώρες υπνο το εικοσιτετράωρο ήταν αρκετές παρά τον κόπο της ημέρας. Πολέμησε και νίκησε τον ύπνο και τους δαίμονες.
Αξιώθηκε από τον Θεό πολλών θεοφανειών-θεωριών και χαρισμάτων. Μια μέρα όταν πήγε για εσπερινό στον ναό του Αγίου Προφήτη Ηλιού στον Μύλον, στα δεξιά της Αγίας Πύλης εκεί που είναι η εικόνα του Χριστού είδε ζωντανό τον Χριστό. “Την στιγμήν της εμφανείας του Θεού η όλη αυτού ύπαρξις επληροφορήθη, ότι αφέθησαν αί αμαρτίαι αυτού”.
Άλλη φορά σε ερώτησή του προς τον Χριστόν τι πρέπει να κάνει για να ταπεινωθεί άκουσε τον Χριστό να μιλάει στην καρδιά του και να τον πληροφορεί ότι πρέπει να κρατεί τον νουν του στον Άδη και να μην απελπίζεται.

Γενικά η όλη του μοναχική ζωή ήταν ένας αγώνας πως να κρατήσει την προσευχή αδιάλειπτη και να μην λυπήσει τον Χριστόν. Το τέλυς του ήταν ήσυχο, σιωπηλό, γαλήνιο όπως ήταν όλη η μοναχική του βιοτή.
Ο Άγιος Σιλουανός άφησε γραφές και διδασκαλία πλήρεις χάριτος και Πνεύματος Αγίου.
Έζησε οσιακώς 46 χρόνια στο μοναστήρι όπου εκοιμήθη το 1938.
Ο Άγιος Σιλουανός συγκαταριθμήθηκε στην χορεία των Αγίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας το 1987. “Διό και θεσπίζομεν συνοδικώς και διοριζόμεθα και εν Αγίω διακελευόμεθα Πνεύματι, όπως από του νύν και εις το εξής εις αιώνα τον άπαντα ο Γέρων Σιλουανός ο Αγιορείτης συναριθμήται τοίς οσίοις και αγίοις της Εκκλησίας άνδρασιν, ετησίοις ιεροτελεστίαις και αγιστείαις τιμώμενος και ύμνοις εγκωμίων γεραιρόμενος τη κδ’ Σεπτεμβρίου, εν η μακαρίως προς τον Κύριον εξεδήμησεν”.
Ακολούθως παραθέτουμε σύντομη διδασκαλία του Αγίου Σιλουανού περί του Ακτίστου Φωτός και της θεωρίας του, μέσα από τα γραπτά του κείμενα.
Ο Θεός αναφέρει ο Άγιος Σιλουανός εμφανίζεται πάντοτε στο φως και ως φως. Είναι καινο-διαθητική η μαρτυρία που ο Κύριος ονομάζει τον εαυτό Του ως Φως. “Εγώ είμι το Φως του κ-σμου” και αυτό ψάλλει η Εκκλησία “εν τω φωτί σου οψόμεθα Φως”.
Το άχτιστο Φως είναι η προς τη φύση του θείου ενέργεια κατά τελείως διαφορετικό από το φυσικό φως. Κατά τη θέα του επικρατεί προπαντός η αίσθηση του ζωντανού Θεού, που απορροφά ολόκληρο τον άνθρωπο.
Εδώ βλέπομε ακριβώς την Παλαμική θεωρία περί ακτίστου φωτός ότι είναι θεία ενέργεια που ζωοποιεί και θεοποιεί τον άνθρωπο. Έχομε διάκριση ουσίας και ενέργειας.
Η όραση αυτή του Θεού είναι η θεωρία Του, είναι η θέωση.
Ο άνθρωπος βλέπει τον Θεό, όταν φθάσει σε μέτρα πνευματικά.

ΜΕΡΟΣ Δ: Οι αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου είναι πάντοτε αλάθητες; Υπάρχει περίπτωση η Σύνοδος να πλανηθεί; Τι διδάσκει η ιστορία της Εκκλησίας μας;

 

Μην ασχολείστε, λέγουν κάποιοι πνευματικοί με τα σημεία των καιρών και τον Αντίχριστο, δεν είναι δική σας δουλειά... Δεν είναι δική μας δουλειά; Νομίζουμε ότι δεν είναι ανάγκη να επανέλθουμε στο θέμα, διότι αποδείξαμε περίτρανα ότι τόσον ο Κύριός μας, όσο και οι άγιοι Απόστολοι, αλλά και μεγάλο πλήθος αγίων Πατέρων μας συνιστούν να μελετούμε τα σημεία των καιρών, διότι όσοι δεν τα μελετούν, αυτοί και θα πλανηθούν.

 

Οι πιστοί εξανίστανται όταν ακούν τους πνευματικούς να συνιστούν τα ακριβώς αντίθετα από όσα η ορθόδοξος πίστη μας επιτάσσει. Δι᾽ αυτό και ρωτούν: Και ποιόν πρέπει να περιμένουμε, πατέρες, να μας μιλήσει, αν όχι οι άγιοί μας οι οποίοι μας κατατοπίζουν πλήρως; Οι δε πνευματικοί απαντούν. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας μας. Βεβαίως λέγουν οι πιστοί και αναμένουμε τη φωνή της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας μας. Αλλά τα γεγονότα τρέχουν και αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου δεν βλέπουμε. Επικρατεί σιωπή και δεν γνωρίζουμε το γιατί, ενώ ο κόσμος αναζητά απεγνωσμένα κατευθυντήριες γραμμές.

 

Ουδείς εκ των ορθοδόξων χριστιανών, μήτε κι εμείς, αμφισβητούμε η δεν τιμούμε την αγία και Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας μας. Βεβαίως και τιμούμε τους Αρχιερείς μας και τα διοικητικά όργανα της Εκκλησίας μας και υπακούουμε εις τας εντολάς των. Αλλά υπάρχει ένα μεγάλο θεολογικό αλλά.

 

Όλες οι αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου είναι πάντοτε αλάθητες; Δεν υπάρχει περίπτωση η Σύνοδος να πλανηθεί; Τι διδάσκει η ιστορία της Εκκλησίας μας; Αυτό θα το εξετάσουμε εδώ πολύ σύντομα με μερικά παραδείγματα.

 

Για να δούμε μερικά παλαιά και νεώτερα παραδείγματα που δείχνουν ότι όλες οι αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου δεν υπήρξαν πάντοτε αλάθητες και σωστές.

Ποιός καταδίκασε τον μεγάλο Άγιο του προηγούμενου αιώνα, Μητροπολίτη Πενταπόλεως Νεκτάριο τον θαυματουργό; Ποιός; Πείτε το! Ποιός; Η Εκκλησία καταδίκασε τον Άγιο Νεκτάριο! Και τον έδιωξε μάλιστα από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Τελικά είχε δίκαιο η Εκκλησία που εδίωξε τον Άγιο η ήταν λανθασμένη της απόφαση; Εκ των υστέρων η ιστορία απέδειξε ότι η Εκκλησία είχε πάρει λάθος απόφαση και μάλιστα εναντίον ενός Αγίου.

 

Σε λίγες μέρες θα εορτάσουμε την Κυριακή της Ορθοδοξίας, την παραπάνω Κυριακή που θα έχουμε και πάλι κήρυγμα. Εκεί θα πούμε αρκετά περισσότερα. Σας ερωτώ, αδελφοί μου. Τι γιορτάζουμε την Κυριακή της Ορθοδοξίας; Την αναστήλωση των αγίων εικόνων. Παναγία Θεοτόκε Παρθένε! Δηλαδή που είχανε πάει οι εικόνες και τους κάναμε Αναστήλωση; Μα είχανε φύγει από εδώ από το ιερό Τέμπλο οι εικόνες; Είχανε φύγει από την εκκλησία μας οι εικόνες; Και που είχανε πάει που τους κάνανε αναστήλωση, δηλαδή τις τοποθετήσαμε πάλι στη θέση τους; Τις πετούσαν και τις έκαιγαν; Ποιοί τα έκαναν όλα αυτά και με τίνος εντολή; Φυσικά με εντολή του Πατριάρχη, των Αρχιερέων, της Ιεράς Συνόδου. Ναι, ναι καλά ακούσατε. Κάποιοι πατριάρχες και αρχιερείς για να μην χάσουν τις θέσεις τους, όταν αναλάμβαναν Εικονομάχοι Αυτοκράτορες την εξουσία, δεν τους χαλούσαν τις επιθυμίες και εργαζόντουσαν δυστυχώς οι Πατριάρχες αυτοί, οι Αρχιερείς και οι Ιερά Σύνοδος σύμφωνα με τα κελεύσματα των αιρετικών Αυτοκρατόρων. Έτσι η Ιερά Σύνοδος έδιδε εντολή να πεταχτούν οι εικόνες από τους Ιερούς Ναούς και από τα σπίτια των πιστών και να καούν η να καταστραφούν. Τότε πολλοί ευσεβείς Αρχιερείς αντιδρούσαν στις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου, όμοίως και ιερείς, οι οποίοι δεν κατέστρεφαν τις εικόνες. Αλλά δυστυχώς αδελφοί μου κάποιοι πειθαρχούσαν λέγοντας μάλιστα στους αντιδρώντας πιστούς ότι «Δεν είναι δυνατόν να κάνουμε ανυπακοή στην Ιερά Σύνοδο. Εμείς θα κάνουμε ο,τι λέει η Εκκλησία». Έτσι έκαιγαν η πετούσαν τις εικόνες. Τότε ξεκίνησε ένας μεγάλος πόλεμος μεταξύ του Πατριάρχη, των Αρχιερέων και των ιερέων εκείνων που συμφωνούσαν με την εξουσία, ενάντια εκείνων των Αρχιερέων και ιερέων που δεν πειθαρχούσαν στις αποφάσεις της Εκκλησίας. Τελικά η ιστορία απέδειξε ότι όσοι πιστοί υπακούσανε στον Πατριάρχη, στους Αρχιερείς και στους ιερείς, καταδικάστηκαν ως πλανεμένοι και αιρετικοί. Εκείνοι τότε που δεν υπήκουσαν και αγωνίστησαν κατά της αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου σώζωντας τις εικόνες ανακηρύχθησαν άγιοι και ομολογηταί της πίστεώς μας.

 

Το συμπέρασμα για εμάς είναι ότι τότε ο Πατριάρχης και η Ιερά Σύνοδος είχαν πάρει πλανεμένες και λανθασμένες αποφάσεις, άρα δεν είναι κάθε απόφαση της Ιεράς Συνόδου υποχρεωτικά αλάνθαστη. Διότι η Ιερά Σύνοδος είναι ένα διοικητικό όργανο της Εκκλησίας που αποτελείται μεν από Αρχιερείς, αλλά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι και οι Αρχιερείς είναι άνθρωποι και κάνουν λάθη και σφάλματα όπως και όλοι μας. Χρειάζεται λοιπόν πολλή διάκριση, όταν πρόκειται ιδιαίτερα για σοβαρά θέματα πίστεως, διότι μιλούμε τότε για την σωτηρία της ψυχής μας και εάν οι αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου δεν είναι σύμφωνες με τα όσα λέγουν οι Άγιοι και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, τότε εμείς για να μην πλανηθούμε κάνουμε υπακοή στα όσα κελεύουν οι Άγιοι και όχι το διοικητικό όργανο της Εκκλησίας. Έτσι έκαναν πάντοτε οι Άγιοι, οι Όσιοι και οι μάρτυρες της πίστεώς μας. Είχαν την λεγόμενη διακριτική υπακοή.

 

Ας αναφερθούμε σ᾽ ένα τρίτο παράδειγμα τώρα. Στον μεγάλο άγιο της Εκκλησίας μας, Μάξιμο τον Ομολογητή. Σίγουρα όλοι θα τον γνωρίζετε. Ας δούμε μέσα από το Συναξάρι της Ορθοδόξου Εκκλησίας λίγα γεγονότα από την ζωή του.

Την εποχή που έζησε ο Άγιος, μας αναφέρει ο Συναξαριστής, υπήρχε ένα μεγάλο θεολογικό ζήτημα με τους Μονοφυσίτες και τους Μονοθελήτες.

Οι Μονοφυσίτες δίδασκαν ότι ο Χριστός έχει μόνο μία Φύση την Θεϊκή. Η Ανθρώπινη Φύση Του απορροφήθηκε, λέγουν, από την Θεϊκή. Με λίγα λόγια διδάσκουν ότι ο Χριστός δεν ήταν Θεός και Άνθρωπος.

 

Επίσης οι Μονοθελήτες δίδασκαν ότι ο Χριστός έχει μόνον μία θέληση, την Θεϊκή θέληση και όχι την Ανθρωπίνη.

Τις αιρέσεις αυτές τις πολέμησε ο Άγιος Μάξιμος ο ομολογητής.

Ενώ ο Άγιος Μάξιμος και πολέμησε και ομολόγησε με την ζωή του την ορθότητα των όσων δίδασκε, δυστυχώς ο τότε Πατριάρχης και Ιερά Σύνοδος υποστήριζαν τους Μονοφυσίτες και Μονοθελήτες.

 

Ο Πατριάρχης και η Ιερά Σύνοδος έδωσε εντολή στον Άγιο Μάξιμο να σταματήσει να διδάσκει. Ο Άγιος δεν υπήκουσε και τότε ο Πατριάρχης με την Ιερά Σύνοδο πήραν απόφαση και έδωσαν εντολή να κοπεί η γλώσσα του Αγίου για να μην μπορεί να ομιλεί. Ο Άγιος όμως, μας ενημερώνει το Συναξάρι, ότι ναι μεν δεν μπορούσε να ομιλήσει για να διδάξει τον λαό αλλά βρήκε έναν άλλο τρόπο. Δίδασκε με το χέρι του, δείχνοντας στο λαό κατ᾽ αρχάς τα δύο δάχτυλα της παλάμης του και μετά το ένα δάχτυλο, θέλοντας να τους δείξει ότι ένας είναι ο Χριστός αλλά έχει δύο θελήσεις και δύο φύσεις.

Τότε, όταν το πληροφορήθηκε η Ιερά Σύνοδος τον νέο τρόπο που διδάσκει, σε νέα συνεδρία που έκανε υπό την ηγεσία του Πατριάρχη απεφάσισε την κοπή των χειρών του.

 

Σας ερωτώ, αδελφοί μου, είναι σωστές και ορθές αυτές οι αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου; Η ιστορία εδικαίωσε τον Άγιο Μάξιμο και τον ονόμασε όχι μόνον άγιο αλλά και ομολογητή. Τον δε Πατριάρχη και την Ιερά Σύνοδο καταδίκασε ως αιρετικούς.

 

Βλέπετε λοιπόν ότι η εκκλησιαστική ιστορία μας αποδεικνύει ότι όλες οι αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου δεν είναι ορθές και θεόπνευστες; 

Μήπως το ίδιο δεν συνέβη με τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, τον οποίον η Ιερά Σύνοδος τον καταδίκασε, τον καθήρεσε και τον έστειλε εξορία με την συνδρομή του Κράτους; Πάλι λάθος είχε κάνει τότε η Ιερά Σύνοδος και εδίωκε έναν άγιο και μάλιστα Χρυσόστομο.

 

Πρέπει να γνωρίζουμε ότι το αλάνθαστον το έχει μόνον σύσσωμη η Εκκλησία. Δι᾽ αυτό αν και συνεκλήθησαν πολλές Οικουμενικές Σύνοδοι, αρκετές εξ αυτών θεωρήθηκαν από σύσσωμη την Εκκλησία, δηλαδή τον κλήρο και τον λαό, λανθασμένες. Δι᾽ αυτό η Εκκλησία σύσσωμη κατέληξε ότι εξ όλων των οικουμενικών Συνόδων που συνεκλήθησαν την εποχή εκείνη, μόνον οι επτά θεωρούνται θεόπνευστες. Άρα ούτε όλες οι Οικουμενικές Σύνοδοι μας διδάσκει η ιστορία ότι έχουν το αλάθητο. Το αλάθητο το έχει σύσσωμη η Εκκλησία (κλήρος και λαός), την οποία το Πνεύμα το Άγιον καθοδηγεί εις πάσαν αλήθειαν.

Συμπερασματικά λοιπόν καταλήγουμε, αδελφοί μου, ότι τα όσα λέγουν κάποιοι κληρικοί περί τυφλής και αδιακρίτου υπακοής στην Ιερά Σύνοδο ελλοχεύει τον κίνδυνο της πλάνης και της απώλειας της ψυχής μας, εάν η απόφαση της Ιεράς Συνόδου αποδειχθεί τελικά λανθασμένη. 

 

Εμείς θέλουμε να πιστεύουμε ότι όπως και παλαιότερα η Ιερά Σύνοδος της δικής μας εκκλησίας επί μακαριστού Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ καταδίκασε απερίφραστα τις νέες ηλεκτρονικές ταυτότητες και το 666, έτσι και σήμερα η Ιερά Σύνοδος πιστεύουμε και ελπίζουμε ότι θα λαλήσει τον λόγον της Αληθείας.

Γέροντος ΙΩΣΗΦ του Αγιορείτου, † 1959.

Σωτήριες αλήθειες, καρπός χάριτος και πείρας από τον πνευματικόν ανθόκηπον του μεγάλου Ησυχαστού του αιώνος μας

Γέροντος ΙΩΣΗΦ του Αγιορείτου, † 1959.

* Ο Θεός είναι η αρχή και το τέλος. Η χάρις Του ε­νεργεί όλα. Αυτή είναι η κινητήριος δύναμις. Το δε πώς γί­νεται, πώς ενεργείται η αγάπη, είναι να φύλαξης τας εντο­λάς.

* Ένα μόνον ζητεί ο Θεός. να τον τιμάς, να τον αγα­πάς και να φυλάττης τας έντολάς Του, αναγνωρίζων ότι ο Πλαστουργός σου είναι Αυτός. Δεν θέλει να μοιράζης την δόξαν Του και να λατρεύης, άλλα αντί άλλων. Δεν θέλει να αγαπήσης κανένα πράγμα περισσότερον απ' Αυτόν...

* Ο κόπος είναι δια το σώμα, η ταπείνωσις δια την ψυχήν. και πάλιν τα δύο ομού, κόπος και ταπείνωσις, δι' όλον τον άνθρωπον.
* Μη αφήνης τον νου σου αργόν, δια να μη διδαχθής τα κακά. Μη αφήνεσαι να κυττάζης τας ελλείψεις των άλ­λων, διότι, χωρίς να το εννοής, θα ευρίσκεσαι συνεργός του πονηρού και απρόκοπος εις το αγαθόν. Μη συμμαχής εν αγνοία με τον εχθρόν της ψυχής σου... Όσον εσύ εν αγάπη σκεπάζεις τον αδελφόν, τοσούτον η χάρις θάλπει και φυλάττει σε από συκοφαντίας ανθρώπων.

* Χωρίς υπομονήν δεν γίνεται ο άνθρωπος πρακτικός, δεν μανθάνει τα πνευματικά, δεν φθάνει εις μέτρα αρετής και τελειώσεως.
* Πρόσεχε να μην κατακρίνης, διότι από αυτό παραχωρεί ο Θεός και φεύγει η χάρις και σε αφήνει ο Κύριος να πέφτης, να ταπεινώνεσαι, να βλέπης τα ιδικά σου σφάλματα.

* Η άσκησις, παιδί μου, θέλει στερήσεις. Τα καλά δεν τα βρίσκεις εις τα λουτρά και την καλοπέρασιν. Θέλει αγώνα και κόπον πολύν. Θέλει να φωνάζης ημέραν και νύκτα προς τον Χριστόν. Θέλει υπομονήν εις όλους τους πειρασμούς και τας θλίψεις. Θέλει να πνίξης θυμόν και επιθυμίαν.

* Προσέχετε να μην επαινήτε ένας τον άλλον κατά πρόσωπον, διότι βλάπτει και τους τελείους ο έπαινος, όχι ε­σάς όπου είσθε ακόμη αδύνατοι... Μόνον ονειδισμοί και ταπεινώσεις ωφελούν πνευματικώς τον άνθρωπον. Διότι εξ αυτών γεννάται ταπείνωσις. Κερδίζει στεφάνους. Υπομέ­νων πνίγει εγωϊσμόν και κενοδοξίαν.

* Μάθε να υπομένης ανδρείως τους πειρασμούς, οιουσ­δήποτε και αν επιτρέψη ο Κύριος... Μη ζητής εις τας θλί­ψεις σου παράκλησιν από τους ανθρώπους, δια να παρακληθής από τον Θεόν.

* Ποτέ δεν είδα εγώ να γίνη διόρθωσις με θυμόν, αλλά πάντοτε με αγάπην. Τότε και ο νουθετούμενος θυσιάζεται...

* Άλλος δρόμος δεν είναι πιο συντομώτερος, ως το να υπομένη κανείς τους πειρασμούς όπου έρχονται, με όποιον τρόπον του έλθουν. Η πνευματική κατάστασις του ανθρώπου και η χάρις που έχει, εκ της υπομονής λαμβάνει την μαρτυρίαν...

Ο Πνευματικός Δοσίθεος

 Ο Πνευματικός Δοσίθεος εκ Μολδαβίας († 19ος αιών)

Ο πνευματικός Δοσίθεος, καταγόταν από την Μολδαβία. Ήταν μαθητής του πνευματικού π. Ιλαρίωνα του Γεωργιανού, που είχε ιδιαίτερη πνευματική και ασκητική ζωή. Έγινε μοναχός στην πατρίδα του την Μολδαβία σε ηλικία δεκαοχτώ ετών, στο μονα­στήρι Καλντοράσανι, στο οποίο και παρέμεινε δέκα χρόνια. Όταν πήγε για πρώτη φορά στο μοναστήρι, ήθελε να δει πώς οι αδελφοί αγωνίζονται στην υπα­κοή. Συνάντησε και τον πατέρα Λεόντιο, ο οποίος εκείνο τον καιρό ήταν ιεροδιάκονος. Ο ιεροδιάκονος Λεόντιος, πρόσεξε τον νεαρό Δοσίθεο και τον ρώτη­σε:

-Γιατί ήρθες εδώ;
-Να γίνω αδελφός της μονής.
-Είσαι μορφωμένος;
-Βεβαίως, αρκετά καλά.
-Αφού είσαι μορφωμένος, ξέρεις κάτι από τους α­γίους πατέρες;
-Φυσικά, γνωρίζω αρκετά...
-Πες μου κάτι σε παρακαλώ. εγώ είμαι αγράμμα­τος και θα ήθελα να ακούσω κάτι από τις νουθεσίες τους.

Ο Δοσίθεος άρχισε να διηγείται πώς ο ένας και πώς ο άλλος Πατέρας μιλάει για το ένα και πώς για το άλλο. Ο π. Λεόντιος του ζήτησε και άλλα να του πει, έως ότου κτύπησε το τάλαντο για τον εσπερινό. Στην διάρκεια της ακολουθίας ο Δοσίθεος βλέπει ξαφνικά εκείνον, που όλη του την ημέρα τον δίδασκε τι λέγουν οι πατέρες, να μετέχει ως Ιεροδιάκονος, να διαβάζει και να ψάλλει. Τότε συλλογίστηκε: Βλέπεις, πόσο απλοί είναι οι μοναχοί εδώ; Από τώρα να προ­σέχεις το τι λες και το πώς τα λες!..

Γιατί υπάρχουν οι δοκιμασίες και ο πόνος στη ζωή μας; ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο. Οι πνευματικοί νόμοι

Πως λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι Τα αρχοντόπουλα του Θεού Οι πνευματικοί νόμοι και η αγάπη του Θεού

---

Πως λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι

                - Γέροντα, ποιοι νόμοι λέγονται πνευματικοί;

                - Θα σου εξηγήσω: Όπως στην φύση υπάρχουν οι φυσικοί νόμοι, έτσι και στην πνευματική ζωή υπάρχουν οι πνευματικοί νόμοι. Ας πούμε, όταν πετάη κανείς ένα βαρύ αντικείμενο ψηλά, με όσο περισσότερη ορμή και όσο πιο ψηλά το πετάξη, με τόσο μεγαλύτερη δύναμη θα πέση κάτω και θα συντριβή. Αυτός είναι φυσικός νόμος. Στην πνευματική ζωή, όσο περισσότερο υψώνεται κανείς με την υπερηφάνειά του, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η πνευματική του πτώση και ανάλογα με το ύψος της υπερηφανείας του θα συντριβή. Γιατί ο υπερήφανος ανεβαίνει, φθάνει σε ένα σημείο και μετά πέφτει και σπάζει τα μούτρα του – «ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται»[i]. Αυτός είναι πνευματικός νόμος.

                Υπάρχει όμως μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στους φυσικούς και στους πνευματικούς νόμους: Ενώ οι φυσικοί νόμοι δεν έχουν σπλάχνα και ο άνθρωπος δεν μπορεί να τους αλλάξη, οι πνευματικοί νόμοι έχουν σπλάχνα και ο άνθρωπος μπορεί να τους αλλάξη, γιατί έχει να κάνη με τον Δημιουργό και Πλάστη του, τον Πολυεύσπλαχνο Θεό. Αν δηλαδή καταλάβη αμέσως το ανέβασμα της υπερηφανείας του και πη: «Θεέ μου, εγώ δεν έχω τίποτε δικό μου και υπερηφανεύομαι· συγχώρεσέ με!», αμέσως τα σπλαχνικά χέρια του Θεού τον αρπάζουν και τον κατεβάζουν απαλά κάτω, χωρίς να γίνη αντιληπτή η πτώση του. Έτσι δεν συντρίβεται, αφού προηγήθηκε η καρδιακή συντριβή με την μετάνοια που έδειξε.

                Το ίδιο ισχύει και για το «μάχαιραν έδωκας, μάχαιραν θα λάβης»[ii], που λέει το Ευαγγέλιο. Αν δηλαδή «έδωσα μάχαιρα», κανονικά πρέπει να ξοφλήσω με μάχαιρα. Όταν όμως συναισθάνωμαι το σφάλμα μου, με μαχαιρώνη η συνείδησή μου και ζητάω συγχώρηση από τον Θεό, τότε πλέον παύουν να λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι και δέχομαι από τον Θεό την αγάπη Του σαν βάλσαμο.

                Μέσα δηλαδή στα κρίματα του Θεού, που είναι άβυσσος, βλέπουμε να αλλάζη ο Θεός, όταν αλλάζουν οι άνθρωποι. Όταν το άτακτο παιδί συνέρχεται, μετανοή και δέρνεται από την συνείδησή του, τότε ο Πατέρας του το χαϊδεύει με αγάπη και το παρηγορεί. Δεν είναι μικρό πράγμα να μπορή ο άνθρωπος να αλλάξη την απόφαση του Θεού! Κάνεις κακό; Ο Θεός σου δίνει σκαμπιλάκι. Λές «ήμαρτον»; Σου δίνει ευλογίες.

ταστική σατανική ανάπαυση Δεκεμβρίου 29, 2010 — anaxoriti

Από την Σπηλιά του αγίου Ακάκιου του νέου στα Καυσοκαλύβια, ξεκίνησε να πάει στην έρημο του Αγιοβασίλη, ό Μοναχός Ακάκιος. Άλλα ό ευλογημένος αυτός Μοναχός, καθώς μου είπαν οί Πατέρες πού έζησαν το γεγονός, το όποιο έλαβε χωράν το 1923 – 24, καί μάλιστα ό Γέρο – Δαμασκηνός από τον Αγιοβασίλη, καί ως εκ των υστέρων αποδεικνύεται ότι, δεν έκανε τον σταυρό του καθώς ξεκίνησε από την Σπηλιά ή κατά την πορεία του δρόμου, από άλλες σκέψεις πιθανόν να ξεχάστηκε να λέει την προσευχή καί να επαναλαμβάνη την ευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού ελέησόν με» ή κάτι άλλο, πρός δοκιμασία συνέβη στον αδελφό αυτόν καί κατά παραχώρησιν Θεού επηκολούθησε ή φανταστική σκηνή του Σατανά.
Δηλαδή, όταν έφτασε ό Πάτερ Ακάκιος στο σημείο πού είναι ό Σταυρός, στον δρόμο πού πηγαίνει από τα Κελλιά της Κερασιάς προς τον Αγιοβασίλη, φαίνεται θα ήταν καί πολύ κουρασμένος, από την δύσκολη εκείνη διαδρομή, σε καιρό χειμώνας καί ενώ έπαιρνε να σκοτεινιάζει, βλέπει, λίγο πιο κάτω από τον Σταυρό, ένα ωραίο δωμάτιο με στρωμένο κρεβάτι. με καθαρά σεντόνια καί πολύ αναπαυτικό.
Στην αρχή του φάνηκε λίγο περίεργο, πώς βρέθηκε εκεί το δωμάτιο καί το κρεβάτι; Άλλα από την πολλή κούραση προφανώς έπεσε επάνω να ξεκούραστη.
Την άλλη μέρα πολύ πρωί περνούσαν άπ’ εκεί δυο αδελφοί από τον Αγιοβασίλη, οί οποίοι πήγαιναν για την Κερασιά. Ήταν ακόμη σκοτεινά, αλλά με του Θεού την φώτιση βρήκαν τον αδελφό Ακάκιο να είναι πεσμένος πάνω στα χιόνια καί όχι σε κρε66άτι, πού του έδειξε ή φαντασία του Σατανά.
Ήταν κυριολεκτικά ξεπαγιασμένος από το κρύο, πού στο μέρος εκείνο κάνει από το ρεύμα πού σχηματίζεται εκεί. Αναίσθητο τον μετέφεραν στον Αγιοβασίλη πού είναι πλησιέστερα καί με εντριβές είδαν καί έπαθαν να τον συνεφέρουν στην υγειά του, ό όποιος μόλις συνήλθε διηγήθηκε σε όλους το πάθημα του όπως αρχικά του φάνηκε.
Τι εφόδια εμποδίζουν τις φαντασίες των δαιμόνων

Οταν αγαπάς αληθινά ποτέ δεν θυμώνεις αλλά είσαι πάντοτε ήρεμος σαν το γαλήνιο δάσος

“Πραγματικά αυτός που θυμώνει δεν παραπαίει λιγότερο από αυτούς που κατέχονται από μανία. Πρόσεξε λοιπόν ό,τι ακριβώς συμβαίνει στους τρελλούς, όταν ο δαίμονας εκείνος εισέλθει σ’αυτούς και τους κάνει παράφρονες και τους παρασύρει να κάνουν αντίθετα από όσα βλέπουν...Με τον ίδιον τρόπο και αυτοί που θυμώνουν δεν αναγνωρίζουν τους παρόντας, δεν θυμούνται τη συγγένεια, ούτε τη φιλία, ούτε το αξίωμα, ούτε αντιλαμβάνονται τίποτε άλλο, αλλά τυραννούμενοι από το θυμό τους, οδηγούνται στον γκρεμό”

ΑΓΙΟΣ ΙΩΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

“Ο θυμός είναι μέθη της ψυχής, διότι την κάμνει παράφρονα όπως ο οίνος...Σκέψου τον οργιζόμενον πως μεθά με το πάθος. Ο ίδιος δεν είναι κύριος του εαυτού του. Δεν γνωρίζει αυτούς που είναι παρόντες. Ωσάν να μάχεται μέσα στην νύχτα πιάνει το κάθε τι, σκοντάπτει σ’όλα, δεν ξέρει τι λέγει, ειναι δυσκολοσυγκράτητος. Υβρίζει, κτυπά, απειλεί, κραυγάζει, ξεσχίζεται. Να παοφεύγεις την μέθη αυτή.”

ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

“ Αλλοίμονον σ’αυτούς που μεθούν όχι από κρασί, ο θυμός είναι της ψυχής και την βγάζει από τα λογικά της, όπως το κρασί.Μην πασχίζεις να είσαι εγκρατής, αφού έχεις διώξει απο μέσα σου την πραότητα. Γιατί όποιος απέχει από τα φαγητά και ποτά και θυμώνει αλόγιστα, μοιάζει με θαλασσοπόρο καράβι, που έχει το διάβολο για καπετάνιο του”.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ

“ Είναι αδύνατο να οργισθή κανείς εναντίον του πλησίον, αν πρώτα δεν υπερηφανευτεί εσωτερικά απέναντι του, κι αν δεν τον περιφρονήσει και αν δεν θεωρήσει τον εαυτόν του καλύτερον από αυτόν”

ΑΒΒΑΣ ΔΩΡΟΘΕΟΣ

“ Ο θυμός δείχνει άνθρωπο γεμάτο από υπερηφάνεια...Λέγε μας, ω παράφρον και άσεμνε, τα ονόματα του πατέρα σου και της μητέρας σου, που κακώς σε εγέννησαν, καθώς και των βδελυκτών θυγατέρων σου... Και αυτός, ο θυμός δηλαδή, απαντώντας θα μας πεί περίπου τα εξής...Εκείνος που με εγέννησε ονομάζεται τύφος, δηλαδή έπαρσις....Μητέρα μου είναι η κενοδοξία...Οι δε θυγατέρες μου ονομάζονται μνησικακία, έχθρα, δικαιολογία και μίσος. Οι εχθροί μου από τους οποίους τώρα κρατούμαι δεμένος είναι οι αντίπαλοι των θυγατέρων μου , η αοργησία δηλαδή η πραότης. Αυτή που με επιβουλεύεται ονομάζεται ταπεινοφροσύνη...”

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ

“ Η αγάπη δεν γνωρίζει να θυμώνει ή να παροξύνεται ή ναμέμφεται κάποιον με εμπάθεια”

ΟΣΙΟΣ ΙΣΑΑΚ Ο ΣΥΡΟΣ

“Αν σε βρίσει κανείς απ’τους αδελφούς ή σε θλίψει, να προσεύχεσαι πολύ γι’αυτόν. Οπως είπαν οι Πατέρες, σαν να είναι μεγάλος σου ευεργέτης και γιατρός της φιληδονίας σου. Κάνοντας αυτά θα μειωθεί ο θυμός σου, εφ’όσον βέβαια, σύμφωνα με τους αγίους Πατέρες, “χαλινάρι του θυμού είναι η αγάπη”.

Κατεδαφίσεις, Κανόνες και Πνευματική Καθοδήγηση Συμβουλές πνευματικής οικοδομής από... οικοδόμο του Υποδιακόνου Στήβεν Ρόμπινσον

Πηγή: Από εκπομπές του Ραδιοφωνικού Σταθμού «Ancient Faith Radio», με τίτλο «Στηβ ο Μάστορας».

 

Περίπου την μισή μου καριέρα στις κατασκευές την πέρασα διορθώνοντας κακή δουλειά άλλων. Αν κάτι μπορεί να γίνει λάθος, πιστεύω ότι το έχω δει, μα ακόμα και μετά από 30 χρόνια συνεχίζω να βλέπω πράγματα τόσο άσχημα ή λανθασμένα, που δεν πίστευα ότι είναι ποτέ δυνατόν να γίνουν τόσο λάθος. Κάποιες φορές εξαντλώ την εμπειρία από κάθε λεπτό αυτών των 30 ετών, για να διορθώσω κάτι που έκανε κάποιος στραβά χωρίς να καταστρέψω όλο το έργο και να ξαναρχίσω από την αρχή. Ούτε θυμάμαι πόσες φορές με πλησίασαν στο Home Depot (ΣτΜ: αλυσίδα πώλησης υλικών οικιακής κατασκευής και ανακαίνισης στις ΗΠΑ) την ώρα που αγόραζα γυψόχαρτο: "Ασχολείστε με ψευδοτοιχίες;" με ρωτάνε. "Το κάνω κι αυτό ..." λέω. Τότε ρωτάνε την τιμή για την επένδυση με γυψόχαρτο και το τελείωμα ενός δωματίου. Δίνω μια εκτίμηση και απαρέκκλιτα, όλοι ρωτάνε: "Και πόσο θα ήταν αν απλώσω εγώ το γυψόχαρτο, βάλω και τον στόκο και έρθετε απλά για το φινίρισμα;" (είναι ξεκάθαρο κάρφωμα ότι δεν έχουν δει ούτε ένα σχετικό βίντεο στο youtube όταν αποκαλούνε τον ειδικό αρμόστοκο για τις γυψοσανίδες "στόκο"). Πάντα τους ρωτάω, "Πόσες φορές έχετε κρεμάσει και απλώσει γυψόχαρτο;" Αν απαντήσουν ποτέ, ή ότι βοήθησαν μια φορά τον θείο τους στο γυμνάσιο, τότε συνήθως τους λέω την διπλή τιμή, γιατί το να διορθώσεις μια κακή δουλειά είναι διπλός κόπος από το να την ξεκινήσεις απ' την αρχή.

Την περασμένη εβδομάδα ο γιος μου κι εγώ πήγαμε στο μοναστήρι του Αγίου Μιχαήλ, να δούμε αν θα μπορούσαμε να επιδιορθώσουμε το κελί του π. Σιλουανού ώστε η θερμοκρασία να μην πέφτει κάτω από τους 40 βαθμούς την νύχτα (στμ: 40 βαθμοί Φαρενάιτ αντιστοιχούν σε 4,5 βαθμούς Κελσίου). Το κτίριο κατασκευάστηκε περίπου 60 χρόνια πριν, όπως λένε στους Κανόνες, "με το μάτι", δηλαδή σύμφωνα με κάποιους άγραφους κανόνες κτισίματος. Είχε ό,τι όλα τα κτήρια έχουν: τέσσερεις τοίχους, ένα πάτωμα και ένα ταβάνι. Ήταν λειτουργικό, έμοιαζε με κανονικό κτίριο και εξυπηρετούσε τον κύριο σκοπό ενός κτιρίου: κρατούσε κάποια πράγματα έξω και κάποια πράγματα μέσα. Για ένα μη έμπειρο μάτι ήταν εντάξει, και για κάποιον με κάποιες προσδοκίες ήταν αρκετό ίσως σαν αποθηκευτικός χώρος, αλλά όχι κατάλληλο για κελί μοναχού όταν η θερμοκρασία πέφτει χαμηλά. Έχω δει πολλά πράγματα να στραβώνουν, αλλά τόσα μαζεμένα σε ένα μέρος, πρέπει να παραδεχτώ ότι δεν είχα δει ποτέ.

Όσο μετρούσα και ζύγιζα τι χρειάζεται για να επανέλθει περίπου ο χώρος σε μια αεροστεγή, μονωμένη και λειτουργική κατάσταση, μου ήρθε στο μυαλό η σκέψη ότι το κτίριο αυτό έμοιαζε πολύ με ζωή χωρίς Χριστό: έχει κάποια από τα στοιχεία της εικόνας Θεού σε αυτήν, έχει στοιχεία αποδεκτής καλοσύνης, μπορεί να έχει ευλάβεια, ηθικότητα, και γενικά λειτουργεί σε ορισμένα επίπεδα. Για ένα μη έμπειρο μάτι και για κάποιον με λίγες προσδοκίες ή έλλειψη διάκρισης, αυτή η ζωή είναι ικανοποιητική και λειτουργική κατά πολλούς τρόπους.

Ο πουριτανισμός του “αθεϊσμού” Του Σεβ. Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασσίου Ιερόθεου

Πηγή: http://www.parembasis.gr/1997/97_02_11.htm

    Ο πουριτανισμός είναι μια κίνηση που παρατηρήθηκε στην Δύση κατά τον 16^ο και 17^ο αιώνα και είχε πολλές εξελίξεις και ερμηνείες. Δεν πρόκειται εδώ να αναλύσουμε τις βασικές θέσεις των πουριτανών. Απλώς να πούμε ότι ο όρος αυτός προέρχεται από την λατινική λέξη purificatio που σημαίνει καθαρμός και δια αυτού εννοούσαν την κάθαρση της Εκκλησίας της Δύσεως από κάθε τί που θύμιζε την παπική νοοτροπία. Πρώτος πουριτανός θεωρείται ο Hooper ο οποίος δεν θέλησε να χειροτονηθή επίσκοπος Γκλώτσεστερ με την συνήθη αρχιερατική περιβολή.

    Επεκράτησε, όμως, στην παλαιότερη και σύγχρονη ορολογία να λέγεται πουριτανός κάθε άνθρωπος ο οποίος ομιλεί περί καθαρότητος όταν την περιορίζη στον εξωτερικό παράγοντα, αφήνοντας άθικτο τον εσωτερικό κόσμο. Επομένως, δεν πρόκειται για μια εποχιακή κίνηση που κάποτε παρατηρήθηκε και στην συνέχεια έπαυσε να υπάρχη, αλλά για μια νοοτροπία, που σαφώς μπορεί να χαρακτηρισθή ως Φαρισαϊκή. Οι Φαρισαίοι παρουσιάζονται ως καλοί Ιουδαίοι που εφήρμοζαν τις εξωτερικές διατάξεις του νόμου, αλλά ο εσωτερικός του κόσμος ήταν γεμάτος ακαθαρσίες, όπως οι κεκονιαμένοι τάφοι.

    Ακόμη, πουριτανισμός είναι η νοοτροπία εκείνη κατά την οποία καθορίζονται σαφή όρια μεταξύ καθαρών και ακαθάρτων, μεταξύ αμαρτωλών και αγίων. Και μάλιστα όταν επαινούνται οι λεγόμενοι καθαροί και καταδικάζονται οι λεγόμενοι ακάθαρτοι.

    Μια τέτοια πρακτική την συναντούμε και στην σύγχρονη νοοτροπία, έστω κι αν μερικοί αρνούνται την ονομασία του πουριτανού. Την συναντούμε ακόμη και σε “αθέους” οι οποίοι προσπαθούν να ρυθμίζουν τα εσωτερικά της Εκκλησίας και μάλιστα αγωνίζονται για την λεγομένη κάθαρση της Εκκλησίας από ανάξιους Κληρικούς. Και, βέβαια, η Εκκλησία με τις δικές της δυνάμεις πρέπει να αγωνίζεται για να επιβάλη μια τάξη στους κόλπους της. Πιστεύω όμως ότι είναι πουριτανική η αντίληψη να καθορίζονται σαφή όρια μεταξύ καθαρών και ακαθάρτων και μάλιστα να επαινούνται μέχρι τρίτου ουρανού οι πρώτοι και να καταβιβάζονται στα τάρταρα της Κολάσεως οι δεύτεροι. Γίνεται λόγος για αγίους Κληρικούς και “αψεγάδιαστους” και για “καθάρματα”. Όλη αυτή η νοοτροπία μου θυμίζει την σχετική αντιμετώπιση που κάνει στο θέμα αυτό ο Καζαντζάκης στο γνωστό έργο του “ο Χριστός ξανασταυρώνεται”.

Αρχιμ. Ζαχαρία (Ζάχαρου), «Πιστοί στη διαθήκη της αγάπης» (βιβλιοπαρουσίαση)

5 Σεπτεμβρίου 2012

 Αρχιμ. Ζαχαρία (Ζάχαρου), Πιστοί στη διαθήκη της αγάπης, Ιερά Σταυποπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας 2012. σσ. 528.

 Στην πάντοτε προσεγμένη σειρά των εκδόσεων της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας, προστέθηκε ένα ακόμα εξαίρετο βιβλίο, εμπνευσμένο από τον μακαριστό Γέροντα Σωφρόνιο και γραμμένο από το αγαπητό πνευματικό τέκνο και συνεχιστή του έργου του αρχιμανδρίτη Ζαχαρία. Το βιβλίο αυτό σκιαγραφεί τα τρία στάδια της πνευματικής ζωής με βάση την θεολογία του Γέροντα Σωφρονίου.

Εισαγωγικά παρουσιάζεται με αριστουργηματικό τρόπο ο χαρακτήρας και η εξελεκτική πορεία της πίστεως. Η εισαγωγική πίστη δεν γεννιέται από φόβο, αλλά προηγείται του φόβου και γεννά ακολούθως τον ευεργετικό φόβο του Θεού που αιχμαλωτίζει την καρδιά του ανθρώπου. Επισημαίνονται λανθασμένα είδη πίστεως και «ένα δαιμονικό είδος της, που δεν οδηγεί στη σωτηρία, διότι δεν περιέχει αγάπη• είναι σκέτη πεποίθηση -ψυχρή, διανοητική και νεκρή» (σ. 17). Ο δεύτερος βαθμός πίστεως, που συνδέεται με την χαρισματική απόγνωση, είναι αυτός που μπορεί να χαρακτηρισθεί ως «ελπίδα παρ’ ελπίδα». Τέτοια ήταν η πίστη του Αβραάμ. Πρόκειται για την πίστη που μεταφέρει τον άνθρωπο «από την όχθη της κτιστής πραγματικότητας στην όχθη της άκτιστης, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ Θεού και ανθρώπου» (σ. 30). Ο τρίτος τέλος βαθμός πίστεως είναι εκείνος που δεν αφήνει περιθώριο και για το πιο ελάχιστο ίχνος αμφιβολίας. Τέτοια είναι η πιστότητα του δικαίου.

Παραμερίζοντας ακολούθως τις γνωστές διακρίσεις των σταδίων της πνευματικής ζωής, που συχνά παρουσιάζονται σε βιβλία ορθόδοξης «πνευματικότητας» (κάθαρση, φωτισμός, θέωση), παρατηρεί ότι ο Γέροντας Σωφρόνιος ήταν απρόθυμος στην διατύπωση γενικεύσεων και παρομοίαζε την πνευματική ζωή με σφαίρα• οποιοδήποτε σημείο της αγγίξουμε, μας φέρνει σε επαφή με το όλο. Κάθε φορά που ο Θεός αγγίζει την καρδιά μας, κατεργάζεται μέσα μας κάθαρση, φωτισμό και θέωση από την αρχή της ζωής μας κοντά του. Η οδός κάθε ανθρώπου προς τον Θεό και η σχέση του μαζί του είναι κάτι μοναδικό. Έτσι και η αρχική ακόμα χάρη που λαμβάνει κάποιος, μπορεί να φθάνει το μέτρο των τελείων. Έχοντας όμως παρατηρήσει ότι μερικά φαινόμενα επαναλαμβάνονται διαχρονικά στην ζωή των ανθρώπων, κατέληξε στην θεώρηση της πνευματικής ζωής στα ακόλουθα τρία στάδια: α) Στην επίσκεψη του Αγίου Πνεύματος, κατά την οποία ο άνθρωπος συνάπτει διαθήκη με τον Θεό, β) στον μακροχρόνιο και σκληρό αγώνα που διέρχεται ο άνθρωπος, όταν ο Θεός αποσύρει την χάρη του και γ) στην μόνιμη ανάκτηση της χάριτος. Η έμφαση βέβαια βρίσκεται στο δεύτερο στάδιο, ενώ ο ίδιος είχε ζήσει όλα τα στάδια αυτά, και γι’αυτό ήταν σε θέση να αναγνωρίζει καθένα και να προσφέρει βοήθεια σε όσους κατέφευγαν σε αυτόν.

Το εισαγωγικό μέρος του βιβλίου τελειώνει με την παράγραφο «Μετά τον συσσεισμό, το Πνεύμα της αληθείας» (σ. 57-77). Η συντριβή, παρατηρεί ο συγγραφέας, είναι ο πρόδρομος της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος. Η συντριβή αυτή ταπεινώνει την καρδιά του ανθρώπου, και η ταπείνωση την διευρύνει, ώστε να μπορεί να δεχθεί το Πνεύμα το Άγιο. Το «πολυτελές και εύθραυστο χάρισμα του ταπεινού Αγίου Πνεύματος» χρειάζεται την ορθή ανταπόκριση του ευεργετημένου ανθρώπου. Αν αυτός προβεί σε επίδειξή του κινούμενος από υπερηφάνεια, θα το χάσει, αλλά και θα προκαλέσει τους άλλους. Γι’αυτό οι μοναχοί αγωνίζονται να κρύψουν οποιοδήποτε δώρημα της χάριτος και να μη φανερώσουν την εσωτερική τους κατάσταση.

Το κύριο μέρος του βιβλίου διαιρείται σε τέσσερα κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στο πρώτο στάδιο της πνεύματικής ζωής με επιγραφή το βιβλικό κείμενο «Αυτός πρώτος ηγάπησεν ημάς» (Α’ Ιω. 4,19). Τό δεύτερο και το τρίτο κεφάλαιο με τις επίσης βιβλικές επιγραφές «Ο Κύριος της δόξης εβρόντησε» ( Ψαλμ. 21,3) και « Άπαντα κατεργασάμενοι στήναι» (Εφεσ. 6,13) αντίστοιχα, αναφέρονται στο δεύτερο στάδιο. Τέλος στο τρίτο στάδιο αναφέρεται το τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου με την επιγραφή «Εγώ σήμερον γεγέννηκά σε» ( Ψαλμ. 2,4).

Όσο βαθιά και αν έχει διαφθαρεί η καρδιά μας από την αμαρτία, παρατηρεί ο συγγραφέας, έρχεται ώρα που σαν τον Ζακχαίο φλεγόμαστε από τον πόθο να γνωρίσουμε τον Κύριο, να μάθουμε ποιός ακριβώς είναι. Η θεωρία του προσώπου του Κυρίου είναι το «εν ου εστι χρεία». Στο τέλος της πρώτης ενότητας του πρώτου κεφλαίου, όπως και αρκετών άλλων ενοτήτων του βιβλίου, παρατίθενται ερωταποκρίσεις που διευκρινίζουν και αναλύουν πτυχές του προηγηθέντος θέματος.

Εύστοχα τονίζεται ότι η θεολογία είναι σαν τις εμπειρικές επιστήμες. Πειραματιζόμαστε και μαθαίνουμε για τον Θεό και τις οδούς του. Θέτουμε την αλήθεια του Θεού υπό δοκιμασίαν, διατυπώνοντας ως υπόθεση τις εντολές του Χριστού. Έτσι π.χ. στην περίπτωση του μακαρισμού των πενθούντων («Μακάριοι οι πενθούντες, ότι αυτοί παρακληθήσονται») ως υπόθεση τίθεται το ότι, αν πενθούμε, θα λάβουμε παράκληση από τον Θεό. Αυτό μπορεί να βιωθεί εμπειρικά. Το μόνο που χρειάζεται είναι να θελήσει ο άνθρωπος να εκτελέσει το πείραμα (σ. 106-107).

Κάθε συνάντηση με τον Θεό αποτελεί έκπληξη. Από τα παραδείγματα του Ζακχαίου, του Ναθαναήλ και της Σαμαρείτιδας διαπιστώνεται η δυνατότητα της συναντήσεως με τον Θεό οπουδήποτε και σε οποιαδήποτε στιγμή της ανθρώπινης ζωής. Η επίσκεψη της χάριτος αποτελεί το προοίμιο μιας προσωπικής συμφωνίας με τον Θεό, που επικυρώνεται στο Βάπτισμα η στην μοναχική κουρά. Το πρώτο στάδιο της πνευματικής ζωής είναι μία δυναμική περίοδος μεγάλου πνευματικού πλουτισμού, που εμπνέει ορισμένους να εγκαταλείψουν τον κόσμο και να ακολουθήσουν την μοναχική ζωή. Όταν συμβεί αυτό, η νίκη επάνω στον κόσμο κατορθώνεται κατά το ήμισυ. Με την αναχώρηση από τον κόσμο γίνεται η σταύρωση του κόσμου. Υπολείπεται όμως να γίνει και το δεύτερο ήμισυ, η σταύρωση δηλαδή του ανθρώπου για τον κόσμο, που απαιτεί τιτάνιο αγώνα. Το στάδιο αυτό χαρακτηρίζεται από την υποστολή της χάριτος, οπότε ο άνθρωπος καλείται να αποδείξει ότι είναι αληθινά τέκνο του Θεού. Όπως επισήμαινε ο Γέροντας Σωφρόνιος, παρατηρεί ο συγγραφέας, «δεν μπορεί να υπάρξει αυθεντικότητα στον άνθρωπο που δεν διδάχθηκε από τον Θεό και δεν βίωσε την άρση της χάριτος. Η έλλειψη της εμπειρίας αυτής τον καθιστά ατελή και τον αποκλείει από το σύνολο των πιστών» (σ. 197).

Σε γενικές γραμμές, παρατηρεί ο συγγραφέας, το δεύτερο στάδιο της πνευματικής ζωής αποτελεί περίοδο σταυρώσεως σε δύο είδη σταυρών• έναν ορατό και έναν αόρατο. Σημειώνει μάλιστα ότι και η προσεκτικότερη εξέταση των Μακαρισμών φανερώνει ότι αυτοί «ξεκινούν από τον αόρατο σταυρό, δηλαδή την πνευματική πτωχεία, για να καταλήξουν στον ορατό σταυρό της διώξεως η του μαρτυρίου» (σ. 258). Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται από τον συγγραφέα στην εύρεση της «βαθειάς καρδιάς». Αν δεν αγωνιστούμε φιλότιμα, γράφει, να ζούμε μέσα στην καρδιά μας, θα μείνουμε τυφλοί, υποχείριοι στα ατιθάσευτα πάθη μας. Οι ροπές της καρδιάς και της διάνοιάς μας ξεφεύγουν από τον έλεγχό μας και αμαρτάνουμε είτε το επιθυμούμε είτε όχι. Έχουμε χρέος να διατηρούμε και να καλλιεργούμε το έδαφος της καρδιάς μας, γιατί ο κρυπτός της καρδιάς άνθρωπος είναι «πολυτελής» ενώπιον του Θεού (σ. 347).

Παρουσιάζοντας το τρίτο στάδιο της πνευματικής ζωής ο συγγραφέας σημειώνει ότι συγκρινόμενο με το πρώτο είναι κατά πολύ πλουσιότερο και ότι η χάρη του Θεού ενοικεί πλέον στον άνθρωπο μόνιμα και σταθερά. Το στάδιο αυτό χαρακτηρίζεται ακόμα από την σταθερότητα μιας βαθύτερης αγάπης. Αναλύοντας ακολούθως την έννοια της ευαγγελικής αγάπης παρατηρεί ότι αυτή οδηγεί σε πολύ υψηλότερα από τα συνήθη μέτρα και η εκπλήρωσή της καθιστά τους ανθρώπους όμοιους προς τον Θεό. Όποιος φτάνει στο μέτρο της αγάπης προς τους εχθρούς, αυτός νικά τον θάνατο. Η αγάπη αυτή είναι η «αφροσύνη» της χριστιανικής πίστεως και «η μωρία του σταυρού» (σ. 481).

Η τελευταία παράγραφος του τρίτου σταδίου, με την οποία κλείνει και το βιλίο, αναφέρεται στην «χαρισματική ταπείνωση». Οι Πατέρες της Εκκλησίας περιγράφουν πολλά είδη ταπεινώσεως. Ο συγγραφέας τυποποιεί τρία είδη• α) την ψυχολογική ταπείνωση, κατά την οποία ο άνθρωπος συνειδητοποιεί την αμαρτωλότητά του και αισθάνεται την ανάγκη της θεραπείας, β) την ασκητική ταπείνωση, κατά την οποία θεωρεί τον εαυτό του χειρότερο από όλους, και γ) την απόλυτη η τέλεια ταπείνωση, την οποία ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης αποκαλεί «ταπείνωση του Χριστού». Ο άγιος Σιλουανός έθεσε ως στόχο της ζωής του την ταπείνωση και αξιολογούσε τον εαυτό του με βάση την τελειότητα της ταπεινώσεως (σ. 507). Η ταπείνωση αυτή, που έχει χαρισματικό χαρακτήρα, ελευθερώνει την καρδιά του ανθρώπου από το φορτίο των προσκολλήσεών της και την οδηγεί στην θεία παγκοσμιότητα. Στο τέλος του βιβλίου παρατίθεται πίνακας αγιογραφικών χωρίων.

Το κάλεσμα της ’νοιξης. Οδύνη και φωτισμός

Έρμα ν' τα μάτια
Που καλείς
Χρυσέ ζωής αέρα.
Δ. Σολωμός 

του Νικήτα Καυκιού

         
  -Η αύρα της άνοιξης κοσμεί την πόλη ευωδία πασχαλινή. Λεμονανθοί, ουρανός γλυκύς, ανάσα πληγωμένη, χαρά. Σκιρτούν τα στήθη στο κέντρισμα μελωδίας εαρινής. Πάνω από αυλές στενόχωρες καμαρώνουν τ’ ανθίσματα. Δύναμη ερωτική πληγώνει τις ψυχές. Θυμίαμα λειτουργίας μυστικής. «Ευλογείται, γη, όροι και βουνοί, και πάντα τα φυόμενα εν αυτή, τον Κύριον υμνείτε και υπερυψούτε Αυτόν εις τους αιώνας». (1)

-Θλίψη, άγχος, ανόητη ένταση. Σπιτικά καπνισμένα την οδύνη. Πρόσωπα παραμορφωμένα κάτω απ' το βάρος των συγκρούσεων. Χίλιες φορές μας πεθαίνουν τα παιδικά μάτια. Η λύπη στερεώθηκε. Ξεχασμένοι έξω από τον νυμφώνα.

-Οι ανθοί γέρνουν αγαπητικά στο κάλεσμα τ’ ανέμου. Ω! τα άνθη τα λευκά. Τα κλαριά άνοιξαν τη ζωή. ΄Αρωμα βαθύ. Ανοιξιάτικη πνοή. Μυστική ιστόριση της θείας παρουσίας.

-Ο κόσμος στενάζει κάτω απ' το βάρος της επιβίωσης. Πορευόμαστε ανέστιοι δίχως προορισμό. Η ματαιότητα πνίγει σταθερά τη ζωή. Η χαρά μας σχοινοβατεί. Οι σχέσεις μαράζωσαν στην δυσοσμία της παρακμής. ’τομα καβουρδισμένα, πρόσωπα εξουθενωμένα. Το κενό πνίγει βαριά την ανάσα μας. Ο κόσμος βουίζει, αδειανό κουφάρι ριγμένο στις πλάτες μας. Οι αισθήσεις πάγωσαν. Παρακολουθούμε τα γεγονότα μέσ' απ’ το θολό τζάμι της ανίας. Τα βήματά μας κουράστηκαν. Μάτια αγαπημένα, μητέρα! Βυζί τρυφερό, βρύση της ζωής, υπαρξιακό κέντρο του σύμπαντος.

-Ουρανός λαμποκόπος, σφαίρα γαλάζια διάφανη. Δειλινό άγιο. Ιερότης πυκνή. Αγιασμός συμπαγής των απάντων. Ο δρόμος της αλήθειας. ... Φως! Φως των ψυχών και των σωμάτων. Ευωχία αιωνιότητας. Χαρμονή ατελεύτητη. Αγάπη, ανάσα των όντων.

-Τα λόγια ασθένησαν. Επιβιώνουμε στον κύκλο του μηδενός. Τα οράματα, φτωχή τροφή της ανάγκης. Η αγωνία μου αιωρείται στο μαρτύριο της ανυπαρξίας Του. Η απουσία του θαύματος καλλιεργεί την απελπισία. Ο Θεός, ο μεγάλος απών της ιστορίας.

-Χαρά ενδόμυχη απαστράπτουσα. Χαρά κεχαριτωμένη. Νηφαλιότης. Πηγή δροσερή της ζωής. Ευλογία μυστική. Αλλοίωση καλή των σωμάτων. Ελευθερία εσώτατη. Τρισευλογημένη φωτεινότητα. ’φθονα διαχέεται η χάρις του πανταχού παρόντος.

-Το βάρος της ψυχής μου μένει απρόσιτο. Θεμελιώνεται η πίκρα μου στα βάθη της καρδιάς. Μη μιλάς για την αγάπη. Οι προσδοκίες μαράθηκαν. Η βία του μηδενός συντρίβει τις προοπτικές. Ζωή εν τάφω.

-Σφύζει η ζωή. Πληρότης. Ο αγρός πύκνωσε το άρωμά του. Τα πάντα καλά λίαν. ’πειρη η θεία ευλογία διαβρέχει τα κτίσματα. Φως, ιλαρόν αγίας δόξης πλημμυρίζει την πλάση. Ακύμαντη ωραιότης απαθούς διαφάνειας. «Ο εξαποστέλλων πηγάς εν φάραγξιν, αναμέσον των ορέων διελεύσονται ύδατα … Ανοίξαντός σου τη χείρα, τα σύμπαντα πλησθήσονται χρηστότητος».(2) Χαρά υπέρτατη απόλαυση, ηδονή απερίγραπτη. Συγκλονισμός βαθύς, επουρανίων δακρύων. Εορτή εορτών και πανήγυρις πανηγύρεων. Ο ουρανός ενώνεται τη γη. Απόκρυφο χαμόγελο των όντων. Ευωδία ογδόης ημέρας. Κατάπαυση του χρόνου. Στα μύχια της Δημιουργίας, πάλλεται το μυστικό τραγούδι της δοξολογίας. Δόξα θεοποιός, δόξα υπαρκτή, δόξα μεθεκτή, δόξα δωρούμενη, φως, χαρά, ευλογία, ζωή, αλήθεια, ανάσταση.
Ο καιρός της Σαρακοστής καλλιεργεί τις καρδιές. Η ύπαρξη λειτουργείται στην άρρητη χαρά του αγίου πένθους. Η αλήθεια, οικοδομείται, μέσα μας, σταυρικά. Η νηστεία, οι μετάνοιες, η κόπωση, η εξασθένιση, αλαφρώνουν τις ψυχές και τα σώματα. Ολόκληρος ο άνθρωπος, ζωντανός ναός του Θεού.
Κύριε της αγάπης, παντοδύναμε, ακρότατε έρωτα, πατέρα, αξιάγαστε, ελθέ και σκήνωσον εν ημίν. Πλημμύρισε τις καρδιές μας με τη ζωοποιό ενέργεια της θείας σου Χάριτος. Να αποκατασταθεί στο πρόσωπό μας η λαμπρότητα της δημιουργίας. Η λαμπρότητα του σύμπαντος κόσμου.

1: Ωδή ογδόη
2:Ψαλμός ΡΓ’

Ὄνειρα ὀνειροπόλου ρεαλιστοῦ μή φαντασιόπληκτου ἀντιρομαντικοῦ.

Ὄνειρα ὀνειροπόλου ρεαλιστοῦ μή φαντασιόπληκτου ἀντιρομαντικοῦ.

Δέν εἶμαι ρομαντικός. Δέν εἶμαι καθόλου ρομαντικός. Δέν μ᾽ ἀρέσει νά φαντάζομαι. Τά νηπτικά κείμενα τῶν πατέρων τῆς Ἐκκλησίας δέν ἀφήνουν καί πολλά περιθώρια γιά τή φαντασία. Μπορεῖ εὔκολα νά ὁδηγήσει σέ δρόμους πλάνης. Οὔτε καί τά ὄνειρα μποροῦν νά στηρίξουν τό ρεαλισμό τῆς ὀρθόδοξης βιοτῆς.

Ὅλα αὐτά δέ μ᾽ ἐμποδίζουν νά σχεδιάζω στό νοῦ μου τό ἐπιθυμητό μέλλον τῆς Ὀρθόδοξης ἱεραποστολῆς. Ἐπειδή ὅμως ἡ λέξη «σχεδιασμός» ἔχει φθαρεῖ κάτω ἀπό τή φόρτιση τῶν τεχνολογικῶν ἀναπτυξιακῶν προγραμμάτων, ἐπιτρέψτε μου νά χρησιμοποιῶ τή λέξη «ὄνειρο» καί τή λέξη «ὀνειροπόλος» στή θέση τῶν τεχνοκρατικῶν ὅρων «σχέδιο» καί «προγραμματισμός».

Μπορῶ τώρα, πλέον, νά ἀναπτύξω, λιτά, τά ἱεραποστολικά μου ὀνειροπολήματα.

Ὄνειρο α᾽: «Οἱ ἐργάται τοῦ θερισμοῦ».

Ὀνειρεύομαι, στά πιό συγκρατημένα ὀνειροπολήματά μου, τήν ἔνταξη εἴκοσι κληρικῶν, στό ἔργο τοῦ ἱεραποστολικοῦ θερισμοῦ στά ἔθνη.

Αὐτό τό εἴκοσι, πρίν νά τό πῶ τό μελέτησα πολύ· εἶναι ὁ ὁριακός ἀριθμός πού θ᾽ἀλλάξει ἄρδην τόν ἱεραποστολικό χάρτη τῆς Ὀρθόδοξης ἱεραποστολῆς. Μπορεῖ νά φαίνονται ὀλίγοι συγκρινόμενοι μέ τά μεγέθη τῆς παγκόσμιας κοινότητας. Κι ὅμως εἶναι περισσότεροι ἀπό τούς ἀποστόλους καί εἶναι ἀρκετοί γιά μιά οὐσιαστική τομή στήν ἱεραποστολή, ἀρκεῖ νά πληροῦν μιά προϋπόθεση. Νά κάνουν ὑπακοή στήν Ἐκκλησία κι ὄχι στό θέλημά τους καί νά δεχθοῦν νά ἐκπαιδευθοῦν γιά νά γνωρίσουν τή σάρκα τῶν τόπων, πού θά διακονήσουν.

Ἐμεῖς ἀναλαμβάνουμε τό δεύτερο σκέλος.

Ἐκεῖνοι, οἱ εἴκοσι, τή διάθεση γιά τό πρῶτο σκέλος.

Ὄνειρο β᾽: «Τ᾽ ἀνοικτά παράθυρα στόν κόσμο».

Τό ἀνοικτό παράθυρο στέλνει πάντα ἕνα μήνυμα: Προετοιμάζει γιά τήν κατάλληλη ἔνδυση πού χρειάζεται στήν ἐπικείμενη ἔξοδο. Ἡ μετεωρολογική ὑπηρεσία ἀπαραίτητη γιά τήν περίπτωση. Ὀνειρεύομαι κάποιοι ν᾽ ἀφιερώσουν χρόνο σπουδῶν καί εἰδικοτήτων σέ καταξιωμένους τομεῖς, ὅπως ἡ ἀφρικανολογία, ἡ ἀσιολογία, ἡ λατινοαμερικανολογία καί ἡ τριτοκοσμική γλωσσολογία.

Μερικά χρόνια σπουδῶν στούς ἴδιους τόπους θά ἰσχυροποιήσει τή γνώση στά μετόπισθεν.

Ὄνειρο γ᾽: «Ἡ ἐνότητα καί ὁ συντονισμός τῶν ἐλεύθερων σκοπευτῶν».

Ὀνειρεύομαι, κι ἄς στενοχωροῦνται μερικοί, τήν ἑνότητα ὅλων τῶν ἐλευθέρων σκοπευτῶν τῶν ἱεραποστολικῶν συλλόγων, συλλογίσκων, σωματείων, ὀργανισμῶν, κέντρων, ἀποκέντρων, συνεργῶν, συμπαραστατῶν, φίλων καί ἀκροβολιστῶν σέ μιά κοινή προοπτική, σέ ἕνα κοινό ἔργο.

Ὀνειρεύομαι νά μήν ὑπάρχει ἡ ἰδιωτική προβολή τοῦ ἔργου, ἀλλά ἡ ταπεινή προσφορά τῶν πάντων χωρίς ἀπαίτηση γιά ἀναγνώριση. Ἡ ἱεραποστολή θά προχωρήσει μόνο ὅταν δεχτοῦμε νά ὑπηρετήσουμε ἀνώνυμα τόν ἕνα σκοπό κι ὄχι ἐπώνυμα τούς δικούς μας σκοπούς.

Ὄνειρο δ᾽: «Ἡ ἱεραποστολή τῆς σιωπῆς».

Ὀνειρεύομαι τή μεταφύτευση τοῦ ἡσυχασμοῦ καί τοῦ κοινοβιατισμοῦ ὀρθοδόξων μοναστηριῶν στίς χῶρες τῆς ἱεραποστολῆς.

Ὀνειρεύομαι νά ὑπάρχουν δείγματα τοῦ μοναστικοῦ κάλλους στίς χῶρες τοῦ τρίτου κόσμου.

Ὀνειρεύομαι νά μεταβοῦν ἐκεῖ καί νά διδάξουν τήν ἀσκητική σιωπή.

Ὀνειρεύομαι νά μεταβοῦν ἐκεῖ καί τίποτε ἄλλο. Μόνο νά μεταβοῦν καί νά σωπαίνουν ἀσκητικά.

Ὄνειρο ε᾽: «Οἱ γιατροί τῆς Ἱεραποστολῆς».

Ὀνειρεύομαι νά βρισκόμαστε παρόντες σέ τόπους δυστυχίας, πόνου, ἐπιδημιῶν καί ἀνθρώπινης τραγωδίας. Κι αὐτό ὄχι γιά ν᾽ ἀντιγράψουμε ἤ ἀντιπαραταχθοῦμε σέ παράλληλες θετικές διεθνεῖς προσπάθειες.

Ὀνειρεύομαι νά ὑπάρχουμε στούς χώρους τοῦ πόνου, ἐπειδή δέ μπορῶ ν᾽ ἀνεχθῶ ν᾽ ἀπουσιάζουμε.

Ὄνειρο στ᾽: «Διορθόδοξοι συλλογισμοί».

Ὀνειρεύομαι τή σύσταση διορθόδοξου ὀργάνου γιά τήν ἱεραποστολή. Μόνο μέσα ἀπό τήν ἔκφραση τῆς ἑνότητας στά μικρο - καί μακρο - μεγέθη της μποροῦμε νά ἐλπίζουμε.

Ὄνειρο ζ᾽: «Ὀρθόδοξη παιδεία».

Ὀνειρεύομαι τή μετάβαση τῆς Ὀρθόδοξης πανεπιστημιακῆς κοινότητας γιά πολύ μικρά χρονικά διαστήματα, στούς χώρους τῆς ἱεραποστολῆς, γιά τήν καλλιέργεια τῆς Ὀρθόδοξης θεολογίας στούς τόπους. Τό ἑλλαδικό ἀνθρώπινο δυναμικό εἶναι καί πλούσιο καί καταρτισμένο. Προσφορά μερικῶν ἑβδομάδων σέ ὀρθόδοξα παιδαγωγικά κέντρα στίς χῶρες τῆς ἱεραποστολῆς θά ζυμώσει τή θεολογία στούς τόπους. Τό ζύμωμα στούς τόπους εἶναι πολύ πιό οὐσιαστικό ἀπό τή γνωστή μορφή τῶν σπουδῶν τῶν ξένων στήν Ἑλλάδα.

Ὄνειρο η᾽: «Τά ὄνειρά μου νά μήν μείνουν ὄνειρα».

Καί πιστέψτε με πώς στό βάθος τῆς καρδιᾶς μου εἶμαι βέβαιος πώς δέν ὀνειρεύομαι.

† π.Κ.Σ.

Πηγή: Πάντα τά ἔθνη. Τριμηνιαῖο ἱεραποστολικό περιοδικό τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Ἔτος ΙΘ᾽, τεῦχος 76, Ὀκτ.-Νοέμβρ.-Δεκ. 2000, σελίδα 3.